vrijdag 25 augustus 2023

Een rondje langs het circuit van Zandvoort: ‘Al deze mensen komen met het openbaar vervoer en de fiets.’

Jasmijn van Engelen

De F1 in Zandvoort is begonnen. Vandaag om 12:30 uur werd gestart met de vrije training. Dat betekent dat voor het derde jaar op een rij Zandvoort voor een weekend volstroomt met Max Verstappen en Formule 1 fans. Hoe dat gebeurt? ‘Voornamelijk via de trein, fiets en bus. Minder dan één procent komt met de auto.’ Vertelt Dick Jacobs, beleidsmedewerker openbaar Vervoer bij de provincie Noord-Holland. Een groep collega’s vanuit alle windstreken van het land ging met hem op stap om te ondervinden hoe ruim 105.000 bezoekers per dag naar het circuit gebracht worden.

Regionale samenwerking

Zo’n groot evenement als dit regelen kan niet zonder regionale samenwerking. ‘Mensen komen uit het hele land hiernaartoe. En Zandvoort heeft twee toegangswegen. Dus massaal met de auto komen is geen optie. Dan zou alles helemaal vast komen te staan. Dat was vanaf het begin duidelijk.’ Maar om alle bezoekers met het openbaar vervoer en de fiets naar Zandvoort te krijgen moest er over de gemeentegrenzen heen gekeken worden. De Vervoerregio heeft daarom met gemeente Haarlem Zandvoort, Bloemendaal, Heemstede, Velsen, Haarlemmermeer en de Provincie Noord-Holland in 2020 een plan gemaakt om dit alles in goede banen te leiden. Dick werkte namens de provincie aan dat plan: ‘Het was een flinke klus. Maar ook heel leuk. Een groter evenement dan dit kom je niet tegen in je carrière. Dit voor elkaar krijgen is qua verkeer en vervoer wel de krenten in de pap.’

Op Haarlem worden reizigers vakkundig naar de juiste richting geleid.

NS medewerkers geven uitleg aan reizigers met vragen

De poortjes bij het station kunnen sluiten voordat er teveel reizigers in het station zijn. Zo blijft het veilig

Tijdelijke Perrons

De tour begint op Haarlem station. Daar is het station volledig ingericht op de Formule 1. Alle reizigers moeten via één ingang het station in. Daar staat een rij poortjes die kunnen sluiten als het te druk wordt in het station. Dick: ‘Zo voorkom je dat iemand vanwege de drukte van het perron valt.’ Dat zo’n vierendertigduizend bezoekers met de trein naar de Grand Prix reizen gaf in het begin kopzorgen, vertelt Dick. ‘Qua stroomtoevoer kon de bovenleiding van de trein in 2019 maximaal vier treinen aan per uur per richting. Dat zou nooit genoeg zijn. Dus is in een jaar als de wiedeweerga de bovenleiding aangepast en zijn er tijdelijke houten perrons op station Zandvoort aangelegd om op alle perrons één richtingsverkeer in te kunnen stellen. Nu gaat er iedere vijf minuten een trein vanaf Amsterdam Centraal, via Haarlem station naar station Zandvoort. Via de midden perrons lopen de bezoekers die aankomen richting het circuit en als ze het evenement en Zandvoort weer verlaten kunnen ze via de buiten perrons instappen en de trein terugnemen. De treinen zijn allemaal de maximale lengte en hebben een extra machinist.’ Het betekent dat de NS uit heel het land sprinters inzet voor dit Formule 1 weekend. De verbeteringen op het spoor brengen daarnaast een extra voordeel mee. Tijdens de hele zomer kunnen er nu extra treinen naar Zandvoort rijden. ‘Niet elke vijf minuten natuurlijk, maar zes keer per uur.’ De F1 heeft dus bijgedragen aan een betere bereikbaarheid van Zandvoort door het jaar heen.

Het is druk op het perron. Bussen 300 en 356 rijden vanuit Amstelveen door naar Zandvoort.

Gelukje. Er komt een lege bus langs waar iedereen in kan

Aan de noordkant van het circuit stapt iedereen uit

Met de bus uit Amstelveen

Dick kiest vanaf Haarlem echter om ons met de bus naar het circuit te laten reizen. ‘Door de jaren heen is het vervoersplan maar minimaal aangepast, want het werkte gelijk heel goed. Behalve op het gebied van de bus. Tijdens de eerste editie reed er drie keer per uur een bus en een losse pendelbus (lijn 33, naar het nummer wat Max Verstappen toen droeg) naar het terrein. In de bussen pasten zo’n vijftig mensen en dat zette geen zoden aan de dijk. Connexxion heeft daarom voor de tweede editie een nieuw plan gemaakt. Nu worden zo’n drie- tot vijfduizend bezoekers vervoerd, door extra lange bussen vanuit Amstelveen (300 en 356) in het F1 weekend door te laten rijden naar Zandvoort. Die bussen mogen ook veel dichter bij de noordelijke ingang van het circuit stoppen, wat het voor bezoekers met tickets aan die kant van het circuit aantrekkelijk maakt om de bus te nemen. ‘Zo zie je dat dit ook onderdeel is van een regionaal plan. Bezoekers worden gestimuleerd om naar Amstelveen te rijden en daar over te stappen op de bus.’ Als groep moeten we wel even wachten worden voor we met z’n allen in kunnen stappen. Sommige bussen zijn al helemaal vol als ze aankomen op Haarlem. Mondjesmaat kunnen er telkens een paar reizigers bij. ‘Dat is nog een verbeterpunt voor volgend jaar.’ Aldus Dick. De groep heeft na eventjes wachten een gelukje. Er stopt een lege bus op het perron en we kunnen allen instappen.

De bus rijdt langs groepen fietsers die ook op weg zijn naar de F1

De leenfietsen van Pon

Met de fiets

Met de bus naar het terrein reizen geeft een feestelijk beeld van hoe goed alles geregeld is. De bus rijdt langs verschillende groepen fietsers. Dick: ‘Er zijn extra veel OV-fietsen op Haarlem neergezet. En er zijn enorm grote fiets parkeerplekken rondom het circuit. Er komen zo’n dertig tot veertig duizend bezoekers op de fiets. Daarmee geeft Nederland ook een visitekaartje af als fietsland. En PON, medeorganisator van de Grand Prix, heeft het heel slim geregeld. Zij hebben wel duizend leenfietsen geregeld. De VIP’s kunnen parkeren bij de IJsbaan in Haarlem, op vijf kilometer afstand van het terrein, en krijgen een oranje polsbandje. Daarmee kunnen ze een fiets lenen en het laatste deel van de reis met de fiets afleggen.’

Iemand op een hoge badmeesterstoel roept informatie om

Medewerkers van de gemeente Zandvoort houden het terrein schoon

NS heeft extra personeel ingezet met informatieborden

Inspiratie opdoen

Aangekomen bij het circuit, langs zo’n 200 touringcars, leidt Dick de groep standvastig door de mensenmassa heen. Het is duidelijk dat alles strak geregeld is. Er zijn overal informatiepunten, hulpverleners, schoonmaakploegen, verkeersregelaars en ondersteunend personeel. Op strategische punten zitten mensen op een hoge badmeesterstoel met een megafoon om informatie te geven. Het is inspirerend om te zien, hoe professioneel dit evenement op poten is gezet. Dat zien de andere deelnemers aan de tour ook. In de lege trein terug naar Haarlem vertelt deelnemer Alex Verploegh van provincie Flevoland dat hij onder de indruk is. ‘Ik houd me bezig de mobiliteit rondom het Walibi evenemententerrein. Daar zijn vier grote evenementen per jaar, waaronder Lowlands en Defqon. Dat willen we ook steeds meer verduurzamen qua vervoer dus ik kijk met veel bewondering naar hoe het hier gaat is en doe allerlei nieuwe ideeën op.’

Bij de ingang kan er nog snel merchandise gekocht worden

Op station Zandvoort zijn twee tijdelijke perrons bijgebouwd

Vanaf de loopbrug valt een mini stukje van het circuit te zien