4. Archeologen hebben 697.235 vondsten gedaan bij de Noord/Zuidlijn. 66,7% vondsten zijn bij het Damrak opgegraven, 33% bij het Rokin en 0,3% op andere locaties.
‘Er moest een hoop grond afgegraven worden voor de Noord/Zuidlijn.’ Vertelt Duco. ‘In Nederland moet je dan verplicht een bodemonderzoek laten doen. Maar alle partijen vonden dat het ook belangrijk was om de vondsten op te graven en te bewaren. En er kwam heel veel uit de grond naar boven. Een klein gedeelte, zo’n tienduizend voorwerpen worden tentoongesteld in vitrines bij de Noord/Zuidlijn. De andere voorwerpen liggen in het depot opgeslagen bij station Rokin. Onder de grond is het namelijk vanzelf koeler en daar liggen ze veilig. De voorwerpen zijn eigendom van de gemeente Amsterdam. Af en te komen er onderzoekers en conservatoren langs om onderzoek te doen naar de voorwerpen. Van alle vondsten is het boek ‘Spul’ gemaakt in 2019. Dit boek is uitgeroepen tot mooiste boek ter wereld door de Stiftung Buchkunst in Leipzig. Er zijn ook opgravingen gedaan die nieuwe inzichten gaven. Het wapen van Amsterdam met de Andreaskruizen bleek zeventig jaar ouder te zijn dan gedacht, doordat er een lakenloodjestang is gevonden uit 1350. Dat was een van de bijzondere vondsten.’
5. Tot slot: Voor de bouw van de Noord/Zuidlijn is voor het eerst ter wereld een tunnel onder een gebouw afgezonken. Dit is ook nog eens gedaan onder het drukste monument van Nederland, namelijk Amsterdam Centraal. Ook dit stuk tunnel heeft een naam meegekregen: Priscilla.
‘Voor iedereen die niet weet wat afzinken betekent: dat is een tunnel in het water laten zinken.’ Aldus Duco. ‘Bij de bouw van de Noord/Zuidlijn heeft station Amsterdam Centraal een nieuwe fundering gekregen. Het station staat nu eigenlijk op een soort ondergrondse tafelconstructie. De ruimte onder de tafel is uitgegraven en opgevuld met water. Vervolgens hebben de bouwers deze tijdelijke gracht verbonden met het water van het IJ en vanaf daar een tunnelgedeelte van 136 meter lang ingevaren en afgezonken onder het Centraal Station. De ruimte rondom de tunnel is vervolgens opgevuld met zand en verbonden met de rest van de tunnels. Een helse klus was dat. Dus als je met de Noord/Zuidlijn gaat vanaf Amsterdam Centraal dan sta je in dit tunneldeel.’ Waarom de tunnel Priscilla heet? ‘Dat is in Nederland een traditie. Elke zinktunnel krijgt een vrouwennaam. Priscilla was ten tijden van de bouw secretaresse van een van de aannemers. Vandaar dat de tunnel Priscilla heet.’