Tekst Katja Torbijn, Uithoornlijn
Al tijdens zijn afstuderen kwam Paul Brinkman in aanraking met infrastructurele projecten, enkele jaren later rolde hij de functie van contractmanager in bij de Noord/Zuid-lijn. Sinds 2018 hoort Paul bij het projectteam van de Uithoornlijn. Hij is verantwoordelijk voor het aanbestedingsdossier en het contract tussen opdrachtgever en de aannemer. “In de aanbestedingsfase ligt de nadruk op het afstemmen van alle eisen van de betrokken partners. Die wensen zijn erg divers: van de hoogte van de geluidschermen tot het aantal parkeerplaatsen. En van transportroutes voor bouwverkeer tot wegafsluitingen tijdens de aanleg van de Uithoornlijn,” legt Paul uit. “Als alle wensen zijn afgestemd, vertalen we de klanteisen naar contracteisen in de overeenkomst die uiteindelijk wordt gesloten met de aannemer die als winnaar uit de aanbesteding komt.”
De aanbestedingsperiode voor de Uithoornlijn duurt ongeveer een jaar. Voor de zomer meldden geïnteresseerde aannemers zich aan en werden zij getoetst op de gestelde geschiktheidseisen. Vervolgens startte de zogenaamde ‘dialoogfase’. Paul: “We kozen bewust voor de aanbestedingsprocedure ‘concurrentiegerichte dialoog’. Aannemers hebben veel kennis en ervaring met dergelijke complexe infraprojecten die ons helpen om de beste aanpak voor de Uithoornlijn toe te passen. Tijdens deze dialoogfase toetsten de vier deelnemende aannemers hun mogelijke oplossingen en aanpak.” Vlak voor de kerstvakantie dienden de aannemers ieder hun plan van aanpak in. “Op dit moment beoordelen we de ingediende plannen. Uiteindelijk gunnen we de opdracht aan de aannemer met de beste prijs-kwaliteitverhouding,” licht Paul toe. “Die kwaliteit bestaat bijvoorbeeld uit maatregelen voor een robuuste en haalbare planning en een aanpak voor de beheersing van het ontwerp, de uitvoering en systeemintegratie van het project. Ook maatregelen om de hinder voor de omgeving te beperken wegen zwaar mee in de beoordeling.”
"Uiteindelijk gunnen we de opdracht aan de aannemer met de beste prijs-kwaliteitverhouding. Maatregelen om de hinder voor de omgeving te beperken wegen zwaar mee in de beoordeling."
Eén van de uitgangspunten in de Aanbestedingswet is dat alle geïnteresseerde aannemers een gelijke kans krijgen. Paul: “Wij zorgen er voor dat alle partijen op hetzelfde moment over dezelfde informatie beschikken. Maar ook dat ze dezelfde gelegenheid krijgen om vragen te stellen en dat zij exact evenveel tijd krijgen om hun inschrijvingen op te stellen.” Ook vindt de beoordeling zo objectief mogelijk plaats. “De inschrijvingen van de aannemers bestaan uit verschillende onderdelen. Ieder onderdeel wordt door een andere en onafhankelijke commissie beoordeeld. Leden van die commissie weten niet hoe de beoordeling van hún onderdeel in de totale beoordeling past.” De commissies beoordelen de kwaliteit van de inschrijvingen. Een rekensom maakt vervolgens de beste prijs-kwaliteitverhouding, en daarmee de beste aannemer voor dit project, inzichtelijk.
De aannemer die het project gegund krijgt, is straks verantwoordelijk voor zowel het ontwerp (design) als de bouw (construct) van de Uithoornlijn. Toch is een deel van het ontwerp al uitgewerkt. “De Uithoornlijn vormt samen met de vernieuwde Amstelveenlijn één tramlijn: de Amsteltram. Die twee delen moeten goed op elkaar aansluiten. Zowel de rails als bijvoorbeeld de beveiligingssystemen. De aannemer werkt het basisontwerp verder uit tot op een detailniveau dat nodig is om de uitvoering te kunnen starten. Zo zijn de ligging van het spoor en de objecten op de tramperrons bij de haltes bijvoorbeeld al vastgelegd door ons, maar bepaalt de aannemer onder andere de ondergrond van het spoor en de detaillering van het viaduct over de N201.”
De rol van de contractmanager binnen het project is per fase verschillend. Waar de focus tijdens de voorbereidings- en aanbestedingsfase ligt op de afstemming van klanteisen met de betrokken stakeholders, verschuift die focus na gunning richting de ontwerp- en uitvoeringsfase, waarin de samenwerking met de aannemer een belangrijke rol speelt. “Naast het contract met de hoofdaannemer hebben we voor de Uithoornlijn ook nog zo’n twintig zogenaamde nevenopdrachtnemers. Die verrichten in dezelfde periode hun werkzaamheden, die nodig zijn om het systeem Uithoornlijn werkend te krijgen. Een goede samenwerking tussen ons als opdrachtgever en de hoofdaannemer is belangrijk, maar ook de samenwerking tussen de hoofdaannemer en al die nevenopdrachtnemers is van groot belang voor het slagen van het project,” stelt de contractmanager. Daarom onderhoudt Paul tijdens de ontwerp- en uitvoeringsfase de contractuele afspraken met de aannemer en nevenopdrachtnemers, om er zo voor te zorgen dat de aannemer het werk kan uitvoeren en de opdrachtgever (Vervoerregio Amsterdam) krijgt wat zij voor ogen heeft. “In een relatief korte tijd willen we het project op een beheerste en veilige manier tot een goed einde brengen, met al die verschillende betrokken partijen en met zo min mogelijk overlast voor de omgeving, het verkeer en het openbaar vervoer.”
Paul: “Het mooie van dit soort projecten is dat alle betrokkenen één eindresultaat voor ogen hebben, waar je met elkaar naartoe werkt. Een project loopt altijd anders dan vooraf bedacht. Vertrouwen, samenwerken en de bereidheid elkaar te helpen zorgen dat je als project verder komt. Iedere dag is anders, iedere dag zoeken we naar een goede balans in het werk, met respect voor de omgeving waarin de bouwen.”