Fatbikes in het wilde westen van het verkeer: een rijzende zorg

Een groeiende zorg
E-bikes zijn tegenwoordig bijna niet meer weg te denken op onze wegen, met hun gemakkelijke rijervaring. Maar met de populariteit van deze elektrische tweewielers komt ook een schaduwzijde naar voren: opgevoerde e-bikes, met name de beruchte ‘fatbikes’, die snelheden bereiken die de veiligheidslimieten overschrijden. Deze opgevoerde fietsen, die in strijd zijn met de regelgeving voor het gebruik op openbare wegen, vormen een direct gevaar voor zowel de bestuurders als andere weggebruikers. Marieke van der Meer, beleidsonderzoeker verkeersveiligheid en mobiliteit, legt uit: ‘Deze fietsen zijn vrij verkrijgbaar, maar veel mensen zijn zich niet bewust van de regelgeving met betrekking tot fatbikes.’

Wist je dat:

• Een elektrische fiets maximaal 25 km/u ondersteuning mag bieden tijdens het fietsen?
• Een opgevoerde elektrische fiets en fatbike met gashendel verboden zijn op de openbare weg?
• Het rijden op zo’n illegale fiets een groot risico met zich meebrengt omdat je niet verzekerd bent? Bij een ongeval draai je dus zelf op voor de kosten.
• De kans op een ongeval groter is, bijvoorbeeld omdat de remmen niet ontworpen zijn voor snelheden boven 25 km/u?
• Als een elektrische fiets ondersteuning biedt boven de 25 km/u, dit alleen mag als de fiets is goedgekeurd door de RDW?
• Voor deze goedgekeurde fietsen een rijbewijs en helm nodig zijn, en dat je er pas vanaf 16 jaar op mag rijden?
• Deze regels niet voor niets zijn, omdat kinderen en jonge tieners nog niet klaar zijn om beslissingen te nemen in het verkeer bij hogere snelheden?
• De politie handhaaft op fatbikes en opgevoerde elektrische fietsen en een speciale rollerbank gebruikt om de fietsen te controleren?
• De boete 290 euro bedraagt en de fiets in beslag genomen kan worden zonder de mogelijkheid om hem terug te krijgen?

Een regionale aanpak
Om deze verkeersproblematiek aan te pakken, heeft de Vervoerregio actie ondernomen. Vanuit de kernwaarden van het Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) worden extra maatregelen genomen om de fietsveiligheid te waarborgen. Deze aanpak, gebaseerd op educatie, handhaving en verbeteringen aan de infrastructuur, staat centraal in de regionale strategie om het aantal verkeersslachtoffers te verminderen. Richard Visser, beleidsadviseur, zegt: ‘Naast deze manier van werken aan verkeersveiligheid zijn we ook bezig met fietspaden zo veilig mogelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan het verbreden van fietspaden. Vanuit de Vervoerregio en de gemeente leggen we de nadruk op algemene veiligheidsmaatregelen, met als doel het stimuleren van fietsen en het ontmoedigen ervan te voorkomen.’

Concrete maatregelen
Van lobbyen bij de landelijke overheid voor strengere wetgeving tot voorlichtingscampagnes op scholen en in de media; de Vervoerregio zet alles op alles om regels te verduidelijken en deze verkeersdreiging aan te pakken. Daarnaast is er regelmatig overleg met de politie de situatie te bespreken en samen op te trekken ieder vanuit zijn eigen rol. Marieke legt uit: ‘Tegenwoordig maakt de politie gebruik van speciale rollerbanken voor fatbikes en elektrische fietsen, die recentelijk zijn getest en effectief blijken te zijn. Het plan is om vanaf april volledig over te schakelen naar het gebruik van deze rollerbanken.’

De weg vooruit
Door voortdurende samenwerking tussen overheidsinstanties, onderwijsinstellingen en de gemeenschap kunnen we een veiligere en meer verantwoorde fietscultuur bevorderen. Richard concludeert: ‘Alleen door gezamenlijke inspanningen kunnen we de wegen veilig houden voor alle weggebruikers. Een brede aanpak vanuit de hele regio is nodig.’