donderdag 14 juli 2022

Verkeersveiligheidscampagnes: Hoe beslis je waar een campagne over gaat?

Jasmijn van Engelen

In het eerste half jaar van 2022 heeft Vervoerregio Amsterdam vier campagnes gedraaid. De landelijke Bob, Snelheid en MONO-campagnes en een nieuwe regionale campagne ‘Met elkaar overweg’. Deze laatste campagne is gemaakt in opdracht van het platform Verkeer & Meer van de Vervoerregio Amsterdam. Maar, hoe beslis je waar je een campagne voor ontwikkelt? En waarom zijn campagnes eigenlijk zo belangrijk? Natascha Shahbaziane en Marina Hendrikse geven antwoord op deze vragen. Natascha is programmamanager Verkeersveiligheid en Educatie & Campagnes bij Vervoerregio Amsterdam, en Marina Hendrikse is senior adviseur bij Bureau Buhrs Van Hulzen. Bureau Buhrs Van Hulzen verzorgt de campagnes en communicatie in de regio voor het platform Verkeer & Meer. Natascha: ‘Als je in staat bent om het gedrag van mensen te veranderen, dan wordt het verkeer een stuk veiliger.’

Drie pilaren

Natascha: ‘Er zijn drie pilaren waar je verkeersveiligheid op baseert. Dat zijn fysieke maatregelen (bijvoorbeeld een weg aanpassen), handhaving (zoals boetes uitdelen) en gedragsverandering. Handhaving doet de politie, dus daar hebben we als Vervoerregio geen invloed op. En met fysieke maatregelen kom je een eind, maar je kan helaas niet alle gevaarlijke situaties voorkomen. Dus de meeste verbetering voor de verkeersveiligheid is te behalen door het veranderen van het gedrag van mensen. Daarom hebben we als Vervoerregio Amsterdam een apart platform, Verkeer & Meer, dat zich bezighoudt met het veranderen van gedrag en verkeerseducatie. Dat doen we door onderwijs, bijvoorbeeld op scholen, en door het ontwikkelen van campagnes.’

Twee personen houden een campagnebord vast

De regionale campagne 'Met elkaar overweg' is speciaal ontwikkeld voor de Vervoerregio

Rijk versus Regio

Natascha: ‘Een aantal verkeersveiligheidscampagnes zijn al vastgelegd door het Rijk. Dat zijn campagnes zoals Bob en MONO. Wij moeten dan beslissen hoe we die in de regio verspreiden. Kiezen we bijvoorbeeld voor een online campagne via Facebook of Instagram of kiezen we voor een campagne langs de weg door het plaatsen van borden? Of zoeken we de doelgroep op door bijvoorbeeld naar een festival te gaan? Meestal is het een combinatie van meerdere manieren.’ Marina Hendrikse voegt hieraan toe: ‘Iedere campagne is maatwerk. Dus we kijken goed naar wat er speelt in de verschillende gemeenten van de Vervoerregio, welke thema’s relevant en actueel zijn en welk gedrag er wordt vertoond. Daarna bedenken we hoe en met welke inzet van communicatie en acties we dit gedrag positief kunnen beïnvloeden.’

Zelf campagnes maken

Natascha: ‘Het duurt heel lang voordat een campagne voor het hele land gemaakt wordt. Dat komt omdat de landelijke campagnes bedoeld zijn om meerdere jaren te gebruiken. De campagne van Bob loopt bijvoorbeeld al ruim twintig jaar in Nederland. Maar omdat het zo lang duurt om te beslissen of een campagne door heel Nederland komt, ontwikkelen we bij Verkeer & Meer ook zelf campagnes. Die campagnes hebben een kortere ontwikkeltijd en we kunnen bij deze campagnes zelf onderwerpen kiezen die specifiek in deze regio spelen.’

Poster van de campagne 'Met elkaar overweg'

Statistiek

Natascha: ‘De campagnes die we alleen voor de regio maken, baseren we op onderzoek en statistiek. Daarvoor gebruiken we het Landelijke Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) die we vertalen naar de regionale uitwerking Regionale Aanpak Verkeersveiligheid 2030 (RAV). Ieder jaar wordt dat onderzoek gedaan. Als we in de cijfers zien dat bijvoorbeeld het aantal verkeersslachtoffers onder wielrenners toeneemt, dan maken we daar een campagne voor. We kijken waar de grootste verkeersrisico’s liggen. Want daar valt de meeste winst te behalen. De campagne “Met elkaar overweg” gaat bijvoorbeeld over elkaar de ruimte gunnen op de weg. Uit onze data blijkt dat het in de regio steeds drukker wordt door verschillende voertuigen op de weg. Hier wilden we graag aandacht aan besteden. Deze nieuwe regionale campagne draait erom dat er ruimte is voor iedereen en we andere weggebruikers ook de ruimte moeten gunnen. Zo draagt de campagne bij aan het verminderen van frustraties en ongelukken.’

Trendbreuk

Natascha: ‘Het doel van de verkeersveiligheidscampagnes is het veranderen van gedrag van mensen om zo het verkeer veiliger te maken. Als Vervoerregio Amsterdam streven we naar 0 verkeersslachtoffers in 2050.* We willen met een campagne een ‘trendbreuk’ voor elkaar krijgen. Dat wil zeggen dat als er ergens een stijgende lijn in zit, bijvoorbeeld het aantal ongelukken op de fiets, dat we die lijn weer dalend willen krijgen.’

Gerard Slegers, Dagelijks Bestuurslid van de Vervoerregio Amsterdam ondertekent het bord waarmee de regio aangeeft zich in te zetten voor 0 verkeersslachtoffers in 2050

Alle gemeenten uit de regio

Natascha: ‘We overleggen bij het maken van campagnes natuurlijk goed met de gemeenten in de regio. Soms gebeurt het ook dat een van de gemeenten met een probleem of onderwerp naar ons toe komt. We kijken dan of het probleem ook in de andere gemeenten speelt. Als dat zo is, en we zien het probleem terug in de cijfers, dan gaan we samen met Bureau Buhrs Van Hulzen aan de slag om hiervoor een campagne te maken. Soms speelt een probleem meer in bepaalde gemeenten dan in andere. Daar passen we de verspreiding van de campagne op aan. Omdat we een mix hebben aan campagnes proberen we de hele regio veiliger te maken.’

*Achtergrond: streven naar 0 verkeersslachtoffers

De Vervoerregio streeft naar 0 verkeersslachtoffers in 2050. Gerard Slegers, dagelijks bestuurslid bij de Vervoerregio, licht toe waarom dit streven er is. ‘De forse daling van verkeersdoden vanaf de jaren zeventig stagneert. Het aantal ernstig gewonden laat de laatste jaren gemiddeld zelfs een stijging zien. Als we nu niks doen, stijgt het aantal slachtoffers weer. Daarom heeft de Vervoerregio Amsterdam samen met haar veertien gemeenten het Landelijke Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) uitgewerkt in een Regionale Aanpak Verkeersveiligheid (RAV). Verkeersveiligheid is voor ons allemaal een topprioriteit, want het raakt bijna iedereen. Elke deelnemer aan het verkeer wil veilig op zijn bestemming aankomen. Daar gaan we met elkaar voor.’