Afbeelding
dinsdag 30 mei 2023

Wat te doen met 3 miljoen? De verkeersveiligheid verbeteren natuurlijk!

Jasmijn van Engelen

Het commissiedebat verkeersveiligheid staat vandaag weer op de agenda in Den Haag. Twee keer per jaar vergaderd de commissie over de stand van zaken van de verkeersveiligheid in Nederland. Verkeersveiligheid komt op allerlei manieren terug. Tijdens wielrenevents op de openbare weg, in de helmplicht voor snorfietsers en bij de goedkeuringseisen van auto-velgen. Zulke onderwerpen staan dan ook allemaal op de agenda. Net als de ‘regeling stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen 2022-2023’. Wat die regeling met de Vervoerregio te maken heeft? Alles, want de Vervoerregio ontving drie miljoen uit dit potje met geld om de verkeersveiligheid in de regio te verbeteren. Floris van Ginkel, projectbegeleider bij Vervoerregio Amsterdam, vertelt wat er met dit geld zoal is gedaan.

Één potje, vele namen

‘Deze regeling stimulering verkeersveiligheidsmaatregelen 2022-2023 is een lange zin.’ Vertelt Floris. ‘ Daarom noemen we het vaak “investeringsimpuls verkeersveiligheid of rijksimpuls.” Het is geld wat het Rijk beschikbaar stelt voor alle wegbeheerders in Nederland zoals waterschappen, gemeenten en provincies. Zij kunnen een aanvraag indienen voor de verkeersveiligheidsmaatregels die ze gaan uitvoeren. Het moeten maatregels zijn op het gebied van infrastructuur, dus op het gebied van wegen, fietspaden, drempels en fietsoversteken. Bijvoorbeeld om de weginrichting beter aan te laten sluiten bij de maximumsnelheid door drempels aan te leggen op een 30 kilometer weg. Of het verbeteren van een fietspad door deze te verbreden en verlichting te plaatsen. Het Rijk betaalt dan de helft van zo’n maatregel.’

Ondersteuning bij de aanvraag

Floris: ‘Verkeersveiligheid is heel belangrijk voor de Vervoerregio. De Vervoerregio streeft naar nul verkeersslachtoffers in 2050. Daarom heeft de Vervoerregio gelijk ondersteuning geboden aan alle gemeenten in de regio om aanvragen voor maatregels te doen. Immers, als de verkeersveiligheid in de gemeente omhooggaat, gaat de verkeersveiligheid in de regio omhoog. We hebben er dus allebei baat bij om maatregels uit te voeren. Veel gemeenten hebben het heel druk, dus dan is het fijn als ze ondersteuning krijgen bij een aanvraag. De aanvraag bij het Rijk moet gebaseerd zijn op een risicoanalyse. Het Rijk wil namelijk het liefst dat de meest risicovolle plekken het eerst verbeterd worden. Dat is heel begrijpelijk. We hebben als Vervoerregio een regionale risicoanalyse gemaakt en een regionale aanpak verkeersveiligheid. Die analyse en aanpak helpen gemeenten om een aanvraag te doen bij het Rijk.’

Aanvullen financiën

‘Het is heel fijn dat het Rijk vijftig procent van verkeersveiligheid maatregel(s)en wil financieren.’ Vertelt Floris. Naast de rijksbijdrage financiert de Vervoerregio ook een deel van de kosten van zo’n maatregel. Daarmee wordt het voor gemeenten nog aantrekkelijker om verkeersveiligheidsmaatregelen te nemen. Zo hebben we samen met alle gemeenten in de regio aanvragen kunnen opstellen en gebundeld in kunnen dienen. Daarmee hebben de gemeenten in de Vervoerregio samen drie miljoen euro uit het potje ontvangen.’

Maximumbedrag en verschillende rondes

Een gedeelte van het geld is tot nu verdeeld over twee “tranches”. Floris: ‘Dat zijn rondes. Tijdens de eerste ronde, in 2022, was het wie het eerst komt wie het eerst maalt met de verdeling van het geld. Maar in de ronde van dit jaar is er een maximumbedrag per gemeente wat aangevraagd kan worden. Het mooie is dat de gemeenten in de regio bijna allemaal dat maximale bedrag hebben gekregen voor de aanvragen. We hebben dus goed samengewerkt.’ In 2024 komt er waarschijnlijk een derde ronde.

De Noorderweg in Wormer.

Deze weg is aangepast met behulp van het geld voor verkeersveiligheidsmaatregelen vanuit het Rijk.

Projecten in Wormer en Amsterdam

Het geld uit de tweede ronde mag uitgegeven worden tot 2027. Floris: ‘Maar de Vervoerregio wil niet zo lang wachten. We hebben gekeken met de gemeenten naar maatregels die voor 2023 en 2024 op de agenda staan. Zo loop je minder risico dat iets wat gepland staat niet doorgaat, door bijvoorbeeld een onverwachte bezuiniging of tekort aan capaciteit.’ Bij meerdere maatregels is de uitvoering al gestart en aantal zelfs al klaar. Floris: ‘De Noorderweg in Wormer is van een geasfalteerde weg veranderd in een weg met klinkerprint. Over de weg mag je maximaal 30 kilometer per uur rijden maar asfalt nodigt uit tot sneller rijden. Dus een verandering in de infrastructuur (de weg), heeft effect op het rijgedrag van automobilisten en maakt de weg zo veiliger.’ Een ander voorbeeld is de Berlagebrug bij de Amsteldijk. ‘Het is een enorm druk fietskruispunt in Amsterdam. Daar wordt onder andere aan alle kanten van het kruispunt het fietspad verbreed.  Het kruispunt is niet het enige wat daar wordt veranderd. De fietspaden naar het kruispunt toe worden er zo breed mogelijk gemaakt en de voetgangersoversteken worden verschoven en breder gemaakt. Zo kunnen zowel fietsers als wandelaars veilig over steken. Dus soms is een maatregel onderdeel van een groter project.’

Monitoring en evaluatie

Op de agenda van het debat staat een brief van het Rijk waarin de voortgang van deze regeling wordt besproken. Het algemene beeld is positief. Veel gemeenten hebben gebruik gemaakt van het geld vanuit het Rijk en de maatregels worden uitgevoerd. Maar hoe meet je welk effect zo’n maatregel heeft op de verkeersveiligheid? Floris: ‘Dat is altijd ingewikkeld. Want verkeersveiligheid bestaat uit verschillende onderdelen waaronder infrastructuur, dus hoe de wegen gemaakt zijn. Maar het bestaat ook uit gedrag en educatie. De Vervoerregio besteed aandacht aan alle drie de aspecten van verkeersveiligheid. Dus je kan niet zeggen dat het verbeteren van een weg gelijk staat aan minder ongelukken, want wellicht dat de afname van ongelukken ook komt doordat er een campagne is over gedrag in het verkeer.’ Toch “monitort” (evalueert) de Vervoerregio dit jaar hoe het staat met de verkeersveiligheid in de regio. Floris: ‘We proberen zo concreet mogelijk de verbeteringen bij te houden en te linken aan hoeveel ongelukken er gebeuren. Want alleen dan kunnen we kijken of we als regio op de goede weg zitten. Ook proberen we inzichtelijk te maken welke wegen het “slechtst” zijn ingericht en dus onveilig(er) zijn. Zo kunnen gemeenten daar prioriteit aan geven.’

Toekomst

Voor nu zal het debat waarschijnlijk gaan over de besteding van het geld in het land. En het potje is nog niet op, dus er komt volgend jaar nog een ronde aan waarin gemeenten een aanvraag kunnen doen. Floris: ‘Hopelijk kunnen we dan weer een paar plekken verbeteren in de regio. Want het verbeteren van de verkeersveiligheid blijft belangrijk, en er is nog genoeg te doen.’

Wil je het debat live meekijken? Dan kan hier vanaf 14:00 uur.