Afbeelding
donderdag 1 december 2022

Promotievoorstellen: de IJtram wordt verlengd naar Strandeiland

Jasmijn van Engelen

De Vervoerregio Amsterdam werkt aan vele verschillende projecten door heel de regio. Al die projecten zijn in een verschillende ‘fasen’ van voorbereiding en uitvoering. Bij sommige projecten wordt pas net in kaart gebracht wat het probleem is en welke oplossingen er zijn. Andere projecten zijn al veel verder en worden al gebouwd. Om goed zicht te houden op hoe ‘ver’ een project is komt het Dagelijks Bestuur van de Vervoerregio vier keer per jaar bijeen om te beslissen welke projecten door kunnen naar de volgende fase. Dat gaat door middel van een ‘promotievoorstel’. Afgelopen 24 november was het weer zover: de vierde en laatste bijeenkomst over de promotievoorstellen vond plaats en het Dagelijks Bestuur heeft 23 projecten goedgekeurd om naar de volgende fase te gaan. Één van die projecten is het verlengen van het tramspoor op Amsterdam IJburg naar het nieuwe Strandeiland.

Vier fases van projecten

Projecten worden ingedeeld in vier fases die lopen vanaf het moment dat er een idee is, tot het moment dat de uitvoering klaar is. De vier fases worden verkenning, planstudie, planuitwerking en realisatie genoemd. Tijdens de verkenningsfase analyseer je het probleem. Bijvoorbeeld: er komt een nieuwe woonwijk, maar daar is nu nog geen openbaar vervoer. In de studiefase wordt er gekeken welke oplossingsmogelijkheden er zijn – bijvoorbeeld een bus, tram of metro naar de wijk laten rijden- en deze fase eindigt met een voorkeursoplossing (welke oplossing het best past). Daarna komt de uitwerkingsfase, waarin de oplossing verder wordt ontworpen. In dit voorbeeld: de voorkeursoplossing is de tram en de route is bekend, maar hoe zien de haltes eruit? De uitwerkingsfase eindigt met een definitief ontwerp, zodat dat ontwerp gebouwd kan worden in de realisatiefase.

Vergelijken

Waarom worden alle projecten ingedeeld in dezelfde vier fases? Peter Silvis, senior projectbegeleider bij de Vervoerregio Amsterdam licht toe: ‘Allereerst kun je zo verschillende projecten met elkaar vergelijken en kun je makkelijk zien hoe ver een bepaald project is. Daarnaast kun je, door een project in vier stukken te hakken, telkens een afweging maken: past het project nog bij onze doelen er is er genoeg budget voor de volgende fase? Als je begint met het onderzoeken van een probleem weet je nog niet hoeveel geld de beste oplossing gaat kosten. Daarom bekijken we  per stap wat er in de volgende fase moet gebeuren en hoeveel budget daarvoor nodig is.’

IJtram, van uitwerking naar realisatie

In deze ronde met promotievoorstellen gaat het project ‘Verlengen IJtram’ van de planuitwerkingsfase naar realisatiefase. Dat wil zeggen dat er gebouwd gaat worden! De gemeente Amsterdam is verantwoordelijk voor de verdere ‘ontwikkeling’ van IJburg- zoals bijvoorbeeld het bouwen van huizen, scholen en aanleggen van wegen- en heeft het GVB de opdracht gegeven om het tramspoor te verlengen. De komende jaren komen er op Centrumeiland en Strandeiland op IJburg nieuwe woonwijken. Om deze woonwijken goed bereikbaar te maken, wordt het spoor van tram 26 verlengd. Op dit moment is Haveneiland het eindpunt, maar er komt een stuk rails en drie haltes bij tot halverwege het nieuwe Strandeiland. De woningnood is groot in Nederland en op IJburg worden uiteindelijk zo’n 10.000 woningen bijgebouwd. Het is belangrijk dat daar OV naartoe rijdt. Peter: ‘Het bouwen van woningen en goed OV hangt natuurlijk met elkaar samen. Je gaat geen tramlijn laten rijden naar een zandbak. Daarom hebben we met het GVB afgesproken dat de tram gaat rijden als de eerste 1.000 woningen af zijn.’

 

Budget voor onderhoud

Peter: ‘Dit project is om meerdere redenen bijzonder. Allereerst is het een van de eerste projecten die we echt koppelen aan de bouw van nieuwe woningen. Daarnaast is het bijzonder dat we niet alleen hebben gevraagd of het project naar de volgende fase kan, maar ook hebben gevraagd dat het bestuur geld apart zet voor het onderhoud van de rails. Sinds 1 januari 2022 zijn we als Vervoerregio verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de infrastructuur (dat zijn onder andere wegen, sporen en tramrails). Dus we dragen financieel bij aan het project en moeten tegelijkertijd zorgen dat er budget is voor het gebruik en onderhoud van de tramrails in de toekomst. De Vervoerregio draagt zo’n 19,5 miljoen euro bij aan de bouw van de tramlijn en heeft per jaar 400.000 euro voor onderhoud beschikbaar.’

Planning

De tramlijn wordt in de komende drie jaar gebouwd. Peter: ‘Dat is een gemiddelde bouwtijd. Maar omdat er op hetzelfde stuk gebied dus zoveel woningen gebouwd worden is het puzzelen met wat wanneer gebouwd kan worden.’ Overigens is de laatste halte die er nu bij komt niet voor eeuwig de eindhalte. Peter: ‘Over tien jaar zijn er nog meer woningen bijgebouwd en komt er nog een laatste stukje trambaan bij. Maar omdat dat nog zo ver in de toekomst is, hebben we het project opgesplitst. Nu heeft het bestuur deze spoorverlenging goedgekeurd en over een paar jaar vragen we goedkeuring voor nog de volgende stap.’