woensdag 14 juli 2021

Projectorganisatie Uithoornlijn: ´Leren van de Amstelveenlijn´

Hilde Postma

Het contract voor de aanleg van de Uithoornlijn werd in maart 2020 – enkele dagen voor de uitbraak van de coronacrisis – ondertekend door de Vervoerregio Amsterdam en Dura Vermeer. Dura Vermeer startte direct na de ondertekening met de uitwerking van het ontwerp van de tramlijn. De projectorganisatie en Dura Vermeer werken vanaf dat moment nauw samen, om de bouw zo soepel mogelijk te laten verlopen. Hoe vordert het ontwerptraject? Wat leren we van de Amstelveenlijn? Wat zijn de effecten van corona op de samenwerking? Projectmanagers Marieke Hietbrink (projectorganisatie) en Dennis Huijsman (Dura Vermeer) vertellen erover: ‘Op basis van de ervaringen van de Amstelveenlijn nemen we bij de Uithoornlijn meer tijd om te testen, zodat we kinderziektes in de opstartfase zoveel mogelijk beperken. ‘

door Katja Torbijn, Uithoornlijn

Het ontwerp

Vanuit de Vervoerregio Amsterdam, als opdrachtgever voor de aanleg van de Uithoornlijn, gaven we diverse eisen mee in het contract van Dura Vermeer. Marieke: ´De Uithoornlijn vormt straks samen met de Amstelveenlijn één tramlijn, de Amsteltram. We realiseren de Amsteltram in twee delen, die vanaf 2024 naadloos op elkaar aansluiten. Dat betekent dat we op heel veel vlakken hetzelfde als de Amstelveenlijn bouwen. Daar zijn de eisen aan Dura Vermeer op gebaseerd.´ Toch is nog niet alles tot in detail uitgewerkt, en dus werkt het ontwerpteam van Dura Vermeer aan het definitieve ontwerp van de tramlijn.

Fases

Dennis: ´We ontwerpen in fases. Op basis van de wensen en eisen maakten we een conceptontwerp. Dat concept stemden we samen af met de betrokken partijen, zoals de gemeenten Uithoorn en Amstelveen, de provincie Noord-Holland en het waterschap. Alle opmerkingen verwerken we nu in het definitieve ontwerp. Zodra dit ontwerp is goedgekeurd, vragen we de vergunningen aan voor de werkzaamheden. Dat doen we gefaseerd tot eind 2021, zodat we met de voorbereidende werkzaamheden kunnen starten terwijl we het ontwerp verder afronden.´

Enkele onderdelen van de tramlijn voeren we op basis van het detailontwerp anders uit. Bijvoorbeeld de bovenleiding, de geluidschermen en de fundering. Meer hierover leest u in dit artikel.

Leren van de Amstelveenlijn

Het grote verschil met de Amstelveenlijn is dat de Uithoornlijn een volledige nieuwe tramlijn is, waar de Amstelveenlijn is omgebouwd naar de techniek van nu. ´Bij de Uithoornlijn maken we gebruik van dezelfde systemen, dezelfde techniek, om zo voor een vloeiende overgang te zorgen. Dat veel hetzelfde is, maakt het beheer en onderhoud van de totale tramlijn straks makkelijker´, vertelt Marieke. ´We gebruiken de kennis en ervaringen van de Amstelveenlijn voor de Uithoornlijn, zetten ook gedeeltelijk dezelfde mensen in. Bepaalde verbeterpunten die daar achteraf naar voren kwamen, nemen wij voordat we starten met bouwen al op in de plannen. Bijvoorbeeld als het gaat om de inrichting van de haltes.´ Dennis vult aan: ´Er zit veel software in de trambaan en in de trams zelf. Dat moet goed met elkaar communiceren. Op basis van de ervaringen van de Amstelveenlijn nemen we bij de Uithoornlijn meer tijd om te testen, zodat we kinderziektes in de opstartfase zoveel mogelijk beperken.’ Marieke: ´Bijkomend voordeel is dat de 15G-trams, die voor het eerst op de Amstelveenlijn rijden, bij de ingebruikname van de Uithoornlijn niet meer nieuw zijn, alle opstartproblemen zijn tegen die tijd opgelost.´

Samenwerken op afstand

Enkele dagen na de contractondertekening kreeg de projectorganisatie – net als de rest van Nederland – het dringende advies om thuis te werken vanwege corona. Inmiddels werken al meer dan een jaar voornamelijk digitaal samen. ´In de aanbestedingsfase ga je van een bepaalde situatie uit, waarbij je zeker in de beginfase intensief samenwerkt aan het ontwerp en actief bouwt aan goede onderlinge relaties tussen de opdrachtgever, opdrachtnemer Dura Vermeer en de betrokken stakeholders. Je moet elkaar leren kennen, alle wensen en eisen scherp krijgen. Dat vraagt veel afstemming. Dat we dat ineens volledig digitaal moesten doen was zeker in het begin lastig. Sommige collega’s hebben elkaar nog nooit fysiek ontmoet, dan is het bijvoorbeeld moeilijker in te schatten wat het effect van een besluit is´, zegt Marieke. ´De zogenaamde projectstart-up, een moment waar je afspreekt hoe je met elkaar gaat samenwerken, wilden we om die reden graag fysiek houden en stelden we daarom uit tot de zomer van 2020, toen we tijdelijk wel fysiek af mochten spreken (uiteraard met diverse maatregelen). Tussentijdse evaluaties over die samenwerking doen we tot nu toe online, met een letterlijke en figuurlijke afstand.´

Aanpassen

Dennis vult aan: ‘Toch vind ik het verbazingwekkend hoe snel we ons als mens aan kunnen passen aan nieuwe manieren van werken. We hebben dat echt moeten leren, als techneuten zijn we gewend om alles uit te printen en fysiek met elkaar te bespreken, dat ging ineens niet meer.´ Volgens Dennis zorgt het thuiswerken ervoor dat de ontwerpfase minder efficiënt verliep, onder andere omdat de ontwerpers niet bij elkaar in één ruimte zaten om te overleggen of vragen te stellen. ´De drempel om elkaar digitaal op te zoeken of te bellen bleek, zeker in het begin, best wel hoog, de afstand was merkbaar. We zetten dus verschillende middelen in om iedereen toch te betrekken bij de processen die vanuit huis minder zichtbaar zijn. Want uiteindelijk streven we naar een integraal ontwerp dat naadloos aansluit.´

Gevolgen voor de planning

´Corona heeft in dat opzicht zeker gevolgen voor de planning´, zegt Dennis. ´Het definitieve ontwerp is een aantal maanden later klaar dan gepland. Daarom hebben we de volgorde van de werkzaamheden en de fasering aangepast: we halen bepaalde werkzaamheden, die losstaan van het ontwerp, naar voren. Bijvoorbeeld het dempen van watergangen, de aanleg van duikers (wateronderdoorgangen), de aanleg van tijdelijke afritten en het verwijderen van groen. Begin 2022 starten we nu met de werkzaamheden op de busbaan tussen de Boerlagelaan en de Amstel.´ Marieke: ´Met een nieuwe fasering verwachten we dat ingebruikname van de Uithoornlijn in de zomer van 2024 nog steeds haalbaar is. Er zit nog wel wat ruimte in de planning om kleine tegenvallers op te vangen, maar de eerder gecommuniceerde rek is eruit. Komend jaar geven we de detailplanning van zowel de bouw- als de testperiode richting 2024 verder vorm. Dat betekent dat de planning en fasering op bepaalde onderdelen anders worden uitgevoerd dan we eerder communiceerden.´ Een uitwerking van de planning voor de komende maanden leest u in dit artikel.

Veiligheid

Begin volgend jaar start de daadwerkelijke bouw van de tramlijn. Tot die tijd voeren we verschillende voorbereidende werkzaamheden uit, in de omgeving van de spoordijk, rond het busstation en bij het Spoorhuis. Dat betekent dat omwonenden langzaam maar zeker meer met bouwwerkzaamheden te maken krijgen. Veiligheid is de hoogste prioriteit voor de projectorganisatie: voor de omgeving rond de bouwplaats en voor omwonenden en gebruikers van het gebied. Net zo belangrijk is veiligheid op de bouwplaats. Dennis: ´Om de veiligheid te vergroten, maakten we een plan waarbij bouwverkeer in principe geen gebruik maakt van de reguliere wegen. We leggen bijvoorbeeld speciale bouwwegen aan binnen het bouwterrein. Een ander voorbeeld is de tijdelijke afrit vanaf de N201 voor bouwverkeer. Daar waar we niet anders kunnen dan reguliere wegen kruisen of over reguliere wegen rijden, zorgen we voor extra maatregelen, zoals tijdelijke verkeerslichten of verkeersregelaars.´

Driemaandelijkse scan

Marieke zegt dat die aanpak voor de bouwlogistiek en de veiligheid van de omgeving één van de redenen was om voor Dura Vermeer te kiezen als aannemer om de tramlijn aan te leggen. ´We hebben speciale veiligheidsprogramma’s om continu de aandacht op veiligheid te houden. Ieder kwartaal maakt een onafhankelijk bureau een scan van de bouwplaats en de omgeving om de veiligheid te toetsen´, vertelt Dennis. Marieke vervolgt: ´We zijn ons ervan bewust dat we in bewoond gebied bouwen, en dat de impact op de omgeving groot is. Dat maakt aandacht voor veiligheid extra belangrijk. Tegelijkertijd zien we niet altijd alles wat er op en rond de bouwplaats gebeurt. Samen zien we meer, dus als u onveilige situaties ziet, meldt dit dan aan ons. Dit kan via de BouwApp, Facebook of één van onze andere kanalen.´ Omwonenden worden van harte uitgenodigd mee te denken over de veiligheid in de leefomgeving. Daarvoor organiseren komt er later dit jaar een speciale thematafel en komen er schouwrondes gedurende de bouwperiode.

Communicatie

Marieke: ´Het is niet mogelijk om een tramlijn aan te leggen zonder hinder voor de omgeving. We begrijpen dat dit vervelend is, zeker nu we veel thuiswerken. We treffen diverse maatregelen om de hinder zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast doen we er alles aan om u goed te informeren over de werkzaamheden en de hinder die daarmee gepaard gaat.´

Hier vind je gedurende het hele project een actueel overzicht van de werkzaamheden die binnenkort plaatsvinden. Ook via de BouwApp houden we omwonenden op de hoogte van de werkzaamheden. Bij onvoorziene activiteiten versturen we via de BouwApp een pushmelding, zodat je direct op de hoogte bent. Via de BouwApp kun je ook een melding doorzetten, daarnaast is de projectorganisatie bereikbaar via info@uithoornlijn.nl en 020-4704070. Ook kun je het project volgen via Facebook en je aanmelden voor de periodieke nieuwsbrief.