Afbeelding
dinsdag 12 januari 2021

Plannen voor nieuwe Cruquiusbrug: energieneutraal en circulair

Hilde Postma

De Cruquiusbrug tussen Haarlemmermeer en Heemstede op de N201 is aan groot onderhoud toe. De brug bestaat uit twee delen: een oostelijk deel richting Heemstede – dat uit 1932 stamt – en een westelijk deel richting Haarlemmermeer (uit 1970). De oostelijke brug is volgens projectleider Tino van der Giesen van de provincie Noord-Holland ‘aan het einde van zijn levensduur’: ‘Hij functioneert het nog wel, maar hij vraagt steeds meer onderhoud. Dus die gaan we vervangen. We willen een nieuwe brug laten bouwen die energieneutraal, circulair en zo onderhoudsarm mogelijk is’.

De ambities van Van der Giesen en zijn team passen in de visie van de provincie om ‘duurzaam door te pakken’. Tino: ‘We willen graag dat de brug op jaarbasis energieneutraal draait. Het kost nu veel energie om de brug te bedienen. Daarom laten we de toekomstige aannemer naar mogelijkheden kijken om de brug te voorzien van zonnepanelen of een systeem om energie op te wekken bij het sluiten. Daarnaast zullen we ledverlichting gebruiken in plaats van gloeilampen. Ook willen we minder grondstoffen gebruiken en zullen we op een ‘circulaire manier’ bouwen.’

IFD: industrieel, flexibel en demontabel

Daarvoor zal de brug volgens het IFD-principe worden gebouwd: industrieel, flexibel en demontabel. ‘Daarbij wordt gebruik gemaakt van standaard verbindingen, waardoor de brug vrij gemakkelijk in elkaar te zetten is. Ook is het dan gemakkelijk om onderhoud te plegen en onderdelen te vervangen als dat nodig is. De bouw, renovatie en onderhoud kunnen door IFD goedkoper, circulair én efficiënter.’

Opknapbeurt westelijke brug

De westelijke brug die naar Haarlemmermeer leidt, zal ondertussen worden opgeknapt. ´Die brug is nu zo’n vijftig jaar oud en kan misschien nog wel dertig jaar mee. Het is dus zonde om hem nu al te vervangen. We gaan groot onderhoud plegen en onder meer de bedieningsinstallatie die de brug doet bewegen, vervangen.´ Sommige mensen vragen zich af waarom er geen aquaduct wordt aangelegd, vertelt Tino: ‘Het antwoord is: dat vraagt een grote investering, waarvoor we de middelen niet hebben. Daarnaast we vinden we het vanuit milieuoogpunt dus ook niet verantwoord deze brug nu al te vervangen door een nieuwe constructie.’

‘Net lego’

Maar niemand kan in de toekomst kijken. Daarom is het ook zo belangrijk dat (delen van) de nieuwe brug gedemonteerd en eventueel hergebruikt kunnen worden, benadrukt Van der Giesen. ‘Kijk, vroeger bouwde je een brug voor honderd jaar – en waren reparaties aan een brug ook echt maatwerk – maar uiteindelijk zie je toch vaak dat na een aantal decennia iets verandert aan de verkeerssituatie om een brug heen. Dat maakt het bouwen op basis van IFD heel handig: daardoor kun je makkelijker aanpassingen doen.’ Een ander voordeel van IFD-bouwen: ‘We kunnen ook de bouwtijd verkorten omdat we de onderdelen als een bouwpakket in elkaar kunnen schuiven. Het is wat dat betreft net lego, je kunt naar wens wat nieuws ervan maken.’

Aanbesteding

Na overleg met onder meer de Vervoerregio heeft de provincie Noord-Holland de wensen vastgelegd in het Programma van Eisen voor de aanbesteding voor de nieuwe oostelijke brug. ‘We hebben daarvoor contact gezocht met de NEN in Delft (Nederlands Normalisatie Instituut dat de ontwikkeling van normen voor producten, diensten en processen stimuleert) om technische afspraken te maken.’ Van der Giesen noemt het ‘redelijk uniek’ om een brug volgens deze principes ‘uit te vragen’. ‘We vragen de aannemer ook om een ‘materialenpaspoort’: we willen weten waar de brug van gemaakt is en welke onderdelen hergebruikt kunnen worden. We hebben de aannemer(s) ook gevraagd om na te denken over de vraag hoe de materialen weer gedemonteerd kunnen worden als we de brug weer uit elkaar zouden willen halen. Ja, er zit zeker een langetermijngedachte achter.´

Breder

Om de bereikbaarheid, doorstroming en veiligheid in de toekomst te garanderen, wordt de nieuwe brug breder dan de huidige brug. ‘Hierdoor ontstaat er meer ruimte voor fietsers en voetgangers.’ Aan de kant van de gemeente Haarlemmermeer komt een fietsonderdoorgang. Hierdoor kruist het fietsverkeer de N201 straks ongelijkvloers. ´Aan beide kanten van de Ringvaart zitten scholen, dus er steken veel scholieren over. Zij houden zich niet altijd netjes aan de regels. Om die situatie voor álle fietsers veiliger te maken, leggen we de onderdoorgang aan´, zegt Tino. Omdat het huidige fietspad bij de brug richting Heemstede smal is, zal dat breder worden aangelegd. ´En ook de berm tussen fietspad en rijbaan wordt breder´, vertelt Tino. ´Ook die is smal en we willen dat er een veilige afstand ontstaat tussen fietsers en het autoverkeer. Ook wordt de huidige voetgangerstunnel verlengd.’  Ook wordt de breedte voor de doorvaart van de brug uitgebreid: die gaat van 8 meter naar 9 meter 60.

Definitief ontwerp

Als alles mee zit, wordt de aanbestedingsprocedure voor de nieuwe brug deze maand afgerond. ´We hebben biedingen ontvangen en gaan die nu beoordelen. Eind januari hopen we een voorlopige gunning te doen. In bouwteamverband gaan we dan een definitief ontwerp maken: met de aannemer, de Provincie en de betrokken gemeentes. Ook de andere projectpartners (de Vervoerregio en het Hoogheemraadschap) houden we natuurlijk op de hoogte.’

 

Schop-in-de-grond

April 2022 is de streefdatum dat de schop in de grond gaat. Bij de uiteindelijk bouw bekijkt het bouwteam goed hoe de woningen op de dijken bereikbaar kunnen blijven tijdens de aanleg. Tino: ‘Bewoners maken zich zorgen daarover, maar we zullen onze uiterste best doen de overlast voor hen zo beperkt mogelijk proberen te houden.’

 

Proces Planning in kwartalen (Q)
Provinciaal inpassingsplan (PIP) Q2 2020 tot en met Q2 2021
Aanbesteding Q1 2020 tot en met Q1 2021
Bouwteam Q1 2021 tot en met Q4 2021
Uitvoering Q4 2021 tot en met Q1 2024

Klik hier voor meer informatie