donderdag 2 februari 2023

Parkeren onder water: de fietsenstalling bij station Amsterdam Centraal is geopend!

Jasmijn van Engelen

De fietsenstalling onder Amsterdam Centraal is geopend! Een moment wat terecht met een feestje gevierd werd. Vanaf nu kunnen zo’n 7000 fietsers hun fiets onder water parkeren in de fietsenstalling aan het stationseiland.

Opening met koekjes en kou

De opening van de stalling is een besloten event met een gastenlijst. Want er is veel belangstelling voor de nieuwe stalling en er zijn een hoop partijen die al die jaren de handen ineen geslagen hebben om dit knap staaltje bouwwerk voor elkaar te krijgen. Dat het een steenkoude ochtend is mag de pret niet drukken. Er is koffie, thee en koekjes terwijl gewacht wordt op de officiële start van dit mini-evenement.

Met de fiets over het rolpad

Om tien uur is het zover. Directeur van NS Wouter Koolmees, staatsecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen en wethouder gemeente Amsterdam Melanie van der Horst dalen als eerst met de fiets aan de hand het rolpad af. Zij zijn de eersten die mogen inchecken in de nieuwe stalling. Koolmees heeft er speciaal een OV-fiets voor gehaald. ‘Ook een klein beetje marketing natuurlijk’ zegt hij gekscherend.

Alle drie de bestuurders zijn heel enthousiast over de stalling. ‘Nu de stalling af is weet je als fietser dat er weer plek is om de fiets droog en veilig te stallen bij station Amsterdam Centraal.’ Aldus Van der Horst. ‘En nu de bouwput dicht is komt ook de openbare ruimte weer vrij. De entree van Amsterdam is weer mooier geworden.’ Van der Horst bedankt de omwonenden en ondernemers in de buurt, omdat ze “medewerking en geduld” hebben getoond tijdens de werkzaamheden.

Wouter Koolmees, Vivianne Heijnen en Melanie van der Horst komen komen als eerste reizigers met de fiets de fietsenstalling in.

Melanie van der Horst bedankt de omwonenden voor hun begrip tijdens de bouw van de stalling

Fiets en trein: een gouden combi

NS gaat het beheer en onderhoud van de stalling doen. Wouter Koolmees is zeer tevreden met de stalling. ‘In de stalling staan een aantal OV fietsen. Die zijn handig voor de laatste paar kilometers van de reis. Zo verbinden we het OV en de fiets met elkaar.’ Vivianne Heijnen sluit zich aan bij de boodschap van Koolmees. ‘Deze stalling sluit aan bij de ambities van het kabinet om mensen op de fiets te krijgen. De helft van de mensen die met de trein rijdt komt op de fiets naar het station.’ De fietsenstalling maakt de keuze om op de fiets naar de trein te gaan nog aantrekkelijker. ‘Reizigers gaan hier enorm plezier van krijgen.’

Marja Ruigrok, lid dagelijks bestuur van de Vervoerregio: ‘Het is belangrijk dat Amsterdammers en bezoekers van buiten Amsterdam makkelijk van deur-tot-deur kunnen reizen. De fiets is een heel belangrijk onderdeel van die reis. Met deze fietsenstalling knapt het stationseiland ook enorm op. Een prestatie om trots op te zijn.’

Rolluik en alcoholvrije champagne

De openingshandeling is kort maar krachtig. Het rolluik naar de stationshal wordt geopend onder een feestelijke toast met alcoholvrije champagne. De rolpaden piepen een beetje door de praatjes heen, die verdienen nog wat olie, maar de stalling zelf staat er stralend bij. Alles is piekfijn afgewerkt. Roel Salden, secretaris directeur van de Vervoerregio staat ook te glunderen. ‘Het is zo’n prettige ruimte om te zijn. Het licht is heel natuurlijk door de lichtbakken op horizon hoogte. En dat je bij de doorgang naar het station nog daglicht ziet, dat laat zien dat er echt nagedacht is over het ontwerp. De hele sfeer van de stalling is goed.’

Open hart operatie Amsterdam Centrum

De stalling is gebouwd onder leiding van de Max Bögl groep. Meneer de Koning van de Max Bögl groep licht toe: ‘Het bouwen was als een open hart operatie. Midden in het centrum van Amsterdam moesten we op een heel klein oppervlak aan de slag. Het water moest worden weggepompt om eronder een stalling te bouwen, alvorens het water weer terug mocht. De architect heeft zich echt laten “drijven” door de omgeving. De stalling is als een ruwe oester omgeven door water. Dat zie je terug in het beton en de materialen. De binnenkant van de stalling is de parel. Ook is er rekening gehouden met duurzaamheid en circulariteit. De stenen zie je langs het rolpad naar beneden ziet zijn hergebruikt. Ze kwamen van de kade. Dus wat Amsterdam heeft gegeven, heeft het ook weer teruggekregen.’

De eerste OV-fietsen staan klaar voor gebruik.

Alle pixels op deze glazen wand zijn een kunstwerk.

Symboliek in pixels

Kunst en symboliek hebben sowieso een grote rol in de fietsenstalling. In de samenwerking met het Amsterdam museum zijn afbeeldingen van Amsterdam en zijn relatie met het water geselecteerd. Deze afbeeldingen zijn vervormd tot pixels van verschillende grootte op het glas langs de ingang van de stalling. Iedere pixel is een schilderij. Ook zijn er grafitto’s -hele grote etsen in een stuclaag die 12 ton wegen- uit het voormalige Swammerdam Instituut geplaatst in de zijwanden van de stalling. Hans Bevers, familielid van de kunstenaar van de graffito’s die in 1968 overleden is, is trots dat de werken weer voor het publiek te zien zijn. Marja Ruigrok, lid van dagelijks bestuur van de Vervoerregio is blij met de combinatie van kunst en infrastructuur in de stalling. ‘Als wethouder heb ik de portefeuille cultuur in mijn beheer. Als lid van het dagelijks bestuur bij de Vervoerregio zet ik mij in voor fietsgebruik in de regio. Dat die twee dingen hier samenkomen is ontzettend mooi om te zien.’

Opening voor reizigers

Al met al is de stalling een bezoekje waard. Zowel zonder, maar zeker met fiets. Kom vooral de kunst bekijken, de vernuftige architectuur van de stalling bewonderen en zet de fiets neer om over te stappen op het OV en andersom. Inmiddels is de fietsenstalling officieel voor publiek geopend. De stalling is 24/7 bereikbaar via de boulevard, al gaat de binnen doorgang naar Amsterdam Centraal Station ’s nachts na de laatste metro dicht. Bezoekers van het feestje verlieten de stalling dan ook zoals reizigers ‘s nachts ook zullen doen: via het rolpad. Begeleid door een vriendelijke stem die roept: ‘Caution. You’re reaching the end of the escalator.’