Afbeelding
dinsdag 2 februari 2021

Nieuwe fietsonderdoorgang Aalsmeerderbrug is deels uithijsbaar

Hilde Postma

Fietsers en voetgangers kunnen sinds begin januari gebruik maken van de nieuwe fietsonderdoorgang onder de Aalsmeerderbrug, op de grens van de gemeenten Haarlemmermeer en Aalsmeer. Ze hoeven nu dus niet meer de drukke kruising op de Aalsmeerderdijk over te steken. Het ontwerp van de brug is bijzonder: het is zo gemaakt dat een deel van het fietspad er tijdelijk uitgehesen kan worden. Zo kunnen grote schepen in en uit de nabij gelegen scheepswerf varen. Bovendien ligt een deel van de brug op nagenoeg hetzelfde niveau als de waterlijn, dus fietsers hebben een mooi uitzicht op het water: niet van bovenaf maar op ooghoogte.

De partners in het project HOVASZ (de provincie Noord-Holland met de gemeenten Aalsmeer, Haarlemmermeer, Uithoorn en de Vervoerregio Amsterdam) willen de hele fietsroute langs de Ringvaart tussen Haarlemmermeer en Aalsmeer verbeteren en veiliger maken – net als die langs de Burgemeester Kasteleinweg richting Uithoorn. De nieuwe fietsonderdoorgang die haaks onder de Aalsmeerderbrug loopt – onder de oude N196 door – is daar onderdeel van. Rutger Leijser technisch manager van het project HOVASZ bij aannemer Dura Vermeer: ´De vraag van de provincie was: maak een uitneembare onderdoorgang. Want tegenover de brug ligt de scheepswerf Gouwerok – en die bouwt jachten. Die zijn dusdanig groot dat ze een paar keer moeten steken om de draai te kunnen maken om weg te varen. Dat gebeurt overigens maar één keer per jaar of zelfs één keer per 2 jaar. Maar het kan natuurlijk niet dat wij een fietsonderdoorgang aanleggen die dat uitvaren belemmert. Dus een vaste brug kon niet. En een hefbrug of een klapbrug waren ook geen opties. Vandaar het idee voor een uithijsbare brug.’

Rutger Leijser: ‘We konden de segmenten niet vanaf het land inhijsen...

...dat moest vanaf een ponton in het water gebeuren.'

‘Redelijk uniek’

Zo’n uithijsbare brug is ‘redelijk uniek’, vertelt Rutger. ‘Het is wel eens eerder gedaan, maar het komt niet veel voor.’ Dura Vermeer kwam met het idee de brug in drie segmenten van ieder ongeveer 40 meter te maken – waarbij één deel uitgehesen kan worden. ‘In mei 2019 zijn we gestart met het maken van het ontwerp. We hebben daar driekwart jaar aan ‘geëngineerd’. Toen het ontwerp was goedgekeurd door de provincie en de gemeente Haarlemmermeer, zijn de drie segmenten bij Hakkers B.V op locatie in Werkendam geprefabriceerd.’

Paalfundatie

Ondertussen werden de voorbereidende werkzaamheden vanaf het water verricht om een paalfundatie aan te brengen. Rutger: ‘Daar moest de brug op komen te rusten. Op de plek waar het uitneembare deel zou komen, moesten de palen na het uitnemen van het brugsegment anderhalve meter onder de waterlijn staan. Op die manier kunnen uitvarende schepen over de paalfundatie manoeuvreren.’

Goed afstemmen

In de voorbereidende werkzaamheden ging veel tijd zitten, vertelt Rutger: ‘Onder het tracé waar wij de palen moesten positioneren liepen veel kabels en leidingen middels een gestuurde boring. Dus we moesten goed afstemmen met de eigenaren van al die kabels en leidingen.’

Inhijsen vanaf ponton

In september is begonnen met het aanbrengen van de palen. Een maand later werden de segmenten één voor één ingevaren. In verband met de veiligheid werden onder meer het auto- en fietsverkeer tijdelijk stopgezet. Rutger: ‘We konden de segmenten niet vanaf het land inhijsen; dat moest vanaf een ponton in het water gebeuren. Als je vanaf het vasteland hijst, gebeurt dat vanaf stabiele bodem. Op een ponton heb je natuurlijk veel minder stabiliteit op dan op het land. Er zat vooral heel veel rekenwerk in om te bekijken hoe je daar de boel stabiel houdt.’

Een jacht passeert de Aalsmeerderbrug..

... aan de rechterkant ligt de fietsonderdoorgang.

Spectaculair

‘Het bouwen zelf verliep voorspoedig: we hebben eerst de palen geplaatst en daarna de segmenten vanaf het ponton gehesen. Dat was wel spectaculair: je staat daar met grote installaties op het ponton om enorme segmenten van veertig meter op hun plaats te brengen.’ Toen de drie segmenten eenmaal goed op hun plaats lagen volgde de afwerking. Rutger: ‘De leuningen waren al op de segmenten gemonteerd maar we hebben de voorbereidingen voor de installatie van de verlichting verricht en de aansluiting op het land aangelegd.’

Bijzonder uitzicht

In de eerste week van januari konden fietsers en voetgangers gebruik maken van de fietsonderdoorgang. Over de brug fietsen of lopen is een leuke ervaring, zegt Rutger: ‘Het fietsdek ligt op het laagste punt nagenoeg op de hoogte van de waterlijn. Je kijkt dus heel direct op het water en dat geeft een bijzonder uitzicht als je eroverheen fietst.’

Het project HOVASZ

Met de opening van de onderdoorgang is de oversteek bovenop de Aalsmeerderbrug niet meer in gebruik. De nieuwe fietsonderdoorgang is onderdeel van het HOVASZ-project waarbij ook de fietsroute langs de Burgemeester Kasteleinweg richting Uithoorn wordt verbeterd. Het project HOVASZ (Hoogwaardig Openbaar Vervoerverbinding Aalsmeer – Schiphol-Zuid) beslaat verder een belangrijke schakel in het regionale HOV-netwerk en biedt reizigers frequent, comfortabel en betrouwbaar busvervoer. Rutger: ‘De oude Provinciale weg die van Oost naar West loopt wordt in beide richtingen afgewaardeerd van een 2-baans naar een 1-baansweg. De rechterrijstroken in beide richtingen blijven liggen. In het midden komt een mooie busbaan te liggen. Waarmee het busverkeer gescheiden wordt  van auto- en fietsverkeer.’ Op die manier wordt ook de dorpskern van Aalsmeer weer aan elkaar gesmeed.