Afbeelding
dinsdag 6 april 2021

Geslaagd Paaswerkweekend Zuidasdok

Hilde Postma

Een nieuw stuk fundering voor de extra stationspassage, een verbreed perron en een bochtje in treinspoor 4. Dat is de oogst van ruim 100 uur werk in het Paasweekend. Dinsdagochtend 6 april 2021 reden de trein en metro weer normaal.

door Saskia Blaas

Coördinerend Bouwmanager Emiel Vergouw blikt terug op een geslaagd ‘Paaswerkweekend’. ‘Het ging erg goed’, zegt Vergouw. ‘Je ziet meteen weer hoe belangrijk een goede voorbereiding en goede onderlinge samenwerking op de bouwplaats zijn.’ Op donderdag 1 april 2021 startte het team van bouwcombinatie ZuidPlus aan de klus, waarbij de hoofdmoot bestond uit de aanleg van de fundering – ofwel landhoofden – van de twee nieuwe dakdelen die in augustus op hun plek worden geschoven. Dit zijn 2 van de in totaal 7 dakdelen van de nieuwe reizigerspassage – de Brittenpassage – die station Amsterdam Zuid krijgt. ‘Daarnaast hebben we afgelopen dagen ook het perron 3-4 verbreed en vanwege deze verbreding treinspoor 4 in een bocht gelegd. Het mooie is dat reizigers vandaag dus meteen profijt van ons werk hebben, met meer bewegingsruimte op dit perron.’

4 assen

Het werk verliep grotendeels volgens planning, met slechts hier en daar wat kleine tegenslag en elders een meevaller. ‘Omdat treinspoor 4 en metrospoor 1 op 6 april om 05.00 uur weer bruikbaar moesten zijn, hadden we voor de zekerheid ook wat tijdbuffers ingebouwd’, vertelt Vergouw. ‘Het eerste werk waarbij we de sporen verwijderden verliep volgens schema, maar het weghalen van de steigers van het tijdelijke perron bij as 1 ging iets stroever dan verwacht.’ As 1? ‘Onder het verwijderde spoor en perron bevinden zich 4 ‘werkkuilen’ – assen – met eerder aangelegde funderingspalen. Deze funderingspalen moesten we blootleggen door met machines 1000 kuub zand weg te graven.’ Ondanks de hoeveelheid – 1000 kuub zand staat gelijk aan 12.500 goedgevulde kruiwagens – verliep dit juist weer heel goed. ‘Zo konden we hier op vrijdag 2 april de verloren tijd alweer inhalen.’

Funderingspalen

Foto: Marcel Steinbach

Machtig mooi

En stuk voor stuk verschenen ze: de funderingspalen. De palen in de buitenste assen dienen als de fundering van de landhoofden, waarvan de bouw – strak op schema – vrijdagavond startte. ‘Een machtig mooie klus’, zegt Vergouw. ‘Iedereen legde het werk ook even stil om te kijken hoe de enorme stalen gevaartes, stuk voor stuk – het waren er vier in totaal – op hun plek werden gehesen. Behalve dat het mooi is om zo’n enorme wapeningskorf in de lucht te zien hangen, was het vooral spannend of de korven precies over de scheef geplaatste funderingspalen heen pasten. We hadden trouwens ook mazzel met het weer, het mag namelijk niet te hard waaien zoals bij de bouw van de vorige landhoofden. Maar gelukkig ging het nu helemaal goed. Dat geeft natuurlijk wel een kick.’ Lang tijd om bij de geslaagde operatie stil te staan, was er niet. ‘Daarna moesten we meteen door met het storten van het beton in de wapeningskorven en waren de landhoofden compleet.’

Inhijsen wapeningskorf

Foto: Marcel Steinbach

Scheef

Dat enkele funderingspalen scheef staan is overigens geen slordigheidsfoutje. ‘Absoluut niet’, zegt Vergouw. ‘Ze staan bewust scheef – in jargon noemen we dit schoorpalen – om de remkracht van een trein te kunnen opvangen. Die palen moeten samen met de landhoofden niet alleen het gewicht van een stuk dak dragen, maar ook de krachten van het railmaterieel dat er bovenop rijdt. Als treinen of metro’s afremmen zorgen de scheve palen, die op een kluitje staan, dat het dek stabiel op zijn plek blijft liggen. Dat de palen scheef staan heeft dus een duidelijke functie.’

Hierboven de flauwe bocht in het spoor en de verbreding van het perron.

Foto: Marcel Steinbach

Kolommen

De funderingspalen in de binnenste twee assen krijgen geen landhoofd, maar dienen om de 70 meter lange dakdelen in het midden te ondersteunen. ‘Het dek is te groot en te zwaar om alleen op de uiteinden te rusten en zonder wat hulp in het midden wordt het dek onvoldoende ondersteund’, legt Vergouw uit. ‘Die ondersteuning is wel pas nodig als we de Brittenpassage ontgraven en zo de nieuwe reizigerstunnel ontstaat.’ In de toekomst zullen reizigers deze ondersteuning ook terugzien in de vorm van kolommen in de passage. En de funderingspalen hebben ook nog een andere functie. ‘In augustus leggen we er de schuifbaanconstructie op, waarmee we de twee dakdelen op hun plek manoeuvreren.’

Frontwanden

De zogenoemde frontwanden vormden zondag de kers op de funderingstaart. Deze konden, na het uitharden van het beton, op zondag op de landhoofden gemonteerd worden. De frontwanden zorgen voor een scheiding tussen de constructie en de daar achter gelegen grond. Vergouw: ‘De uiteinden van de twee dakdelen van ieder 1 meter dik, 70 meter breed meter en 4 meter lang, schuiven we dus in augustus precies tussen die frontwanden op hun plek bovenop de landhoofden.’

Werken in de sneeuwstorm

Foto: Marcel Steinbach

Sneeuwstorm

Maandag 5 april was er op de webcam allang niets meer te zien van assen, landhoofden en funderingspalen. Wel zag je sneeuw en bouwers die druk bezig waren met het terugbrengen van het spoor. Vergouw: ‘Gelukkig deinst ons team niet terug voor een sneeuwstorm. En daarbij was iedereen in een goed humeur omdat alle werkzaamheden zo goed verliepen. Maandag hebben we dus vooral gebruikt om de situatie weer in oude staat te brengen en om de techniek aan te sluiten.’ Deze week gaat het team verder met de bouw van dakdeel 3 dat straks onder treinspoor 4 komt te liggen. Het eerste dakdeel ligt al op z’n plek, het tweede dakdeel ligt klaar om in augustus onder metrospoor 1 geschoven te worden en dit derde dakdeel is over een paar maanden ook gereed. ‘We kijken uit naar deze klus, maar vandaag gaan we eerst even een dagje uitrusten.’

Bekijk hier meer foto’s van deze werkzaamheden van Marcel Steinbach.