woensdag 15 maart 2023

Fietsen op de dijk: een stuk veiliger na samenwerking Waterschap en Vervoerregio

Jasmijn van Engelen

Water en wegen raken elkaar op vele verschillende manieren [lees hier het vorige artikel terug]. Door klimaatverandering, ontstaat schommeling in grondwaterpeil en dat is niet goed voor de stevigheid van land- en dijkwegen. Daarom is de toekomst van vervoer verbonden aan de toekomst van het water en andersom. De Vervoerregio en het Waterschap ‘ontmoeten’ elkaar dan ook regelmatig bij de uitvoering van hun taken en ambities. Onlangs is er een speciaal project opgeleverd, namelijk de ‘herinrichting van toegangsweg Nauerna’ in gemeente Zaanstad. De Vervoerregio en het Waterschap hebben hun krachten en kennis gebundeld en hebben gewerkt aan een veilige weg. Daniël Jonkhout van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) en Sandra Steglich van de Vervoerregio Amsterdam (Vervoerregio) vertellen hierover.

Wat was de situatie bij toegangsweg Nauerna?

Daniël: ‘De toegangsweg bij Nauerna is een dijkweg in buurtschap Nauerna en deze weg is in beheer van HHNK. HHNK beheert enkele honderden kilometers aan dijkwegen en landwegen. Ieder jaar stelt het waterschap een lijst op met de onderhoudsplanning van dijkwegen die het volgende jaar opgeknapt moeten worden. Deze weg stond gepland voor 2022. Het is een stuk weg waar veel fietsers rijden maar ook veel vrachtverkeer rijdt van en naar de afvalstort Nauerna. De situatie werd tot voor kort als niet veilig ervaren door fietsers en vrachtverkeer.’

Sandra: ‘De weg is onderdeel van het regionale fietsnetwerk. Dit gedeelte van de weg werd gekenmerkt als een “zwakke schakel”. Een weg is een zwakke schakel als die niet voldoet aan de richtlijnen van het CROW (het kennisinstituut voor onder andere infrastructuur en verkeer en vervoer). Er waren bijvoorbeeld te smalle fietsstroken.’

Daniël: ‘Afvalverwerkingsbedrijf Afvalzorg maakt gebruik van de toegangsweg naar de afvalstort bij Nauerna. Doordat er veel files waren van vrachtauto’s richting de afvalstort, ontstond de situatie dat fietsers langs deze vrachtwagens glipten en daarom vaak in de dode hoek van vrachtwagens reden. Dat gaf gevaarlijke situaties. Afvalzorg heeft deze situaties geconstateerd en heeft actief meegeholpen in de zoektocht naar een verkeersveilige oplossing’.

Sandra: ‘Verkeersveiligheid is belangrijk voor de Vervoerregio, dus daar konden we elkaar in vinden.’

De oude dijkweg had scheuren in het wegdek. Er waren geen fietsstroken op de weg.

De kruising met de andere weg was gevaarlijk.

Jullie waren het dus beide eens dat de weg opgeknapt moest worden. Hoe werd dat aangepakt?

Daniël: ‘Wij zijn samen met Afvalzorg, de verkeersadviseurs van de politie, van de Vervoerregio en van gemeente Zaanstad om tafel gaan zitten. Daar hebben we een aantal verschillende ontwerpen bedacht waaronder een vrijliggend fietspad en een fietstunnel. Beide opties bleken niet haalbaar vanwege de hoge kosten en de uitvoering kon niet op een dijk. Een fietsstraat bleek ook geen optie omdat de weg buiten de bebouwde kom ligt waar er maximaal 50 kilometer per uur gereden mag worden. ’

Sandra: ‘Er is uiteindelijk gekozen voor een ontwerp waar de verkeersveiligheid voor langzaam verkeer verbeterd is. Bijvoorbeeld door rode fietsstroken te maken en haaientanden voor een veilige oversteek. Daardoor let het afslaande verkeer beter op.’

Daniël: ‘Gemeente Zaanstad vond het belangrijk dat ook de Fietsersbond instemde met het ontwerp van de weg. Volgens de landelijke verkeersrichtlijnen zou een fietsoversteek haaks op de weg moeten staan. Maar hiervoor is de dijk niet breed genoeg. We hebben samen nagedacht en de oversteek nu zo ontworpen dat de fietsers nauwelijks hoeven af te buigen en zo veel mogelijk rechtdoor kunnen fietsen, een nadrukkelijke wens van de Fietsersbond. Met dit ontwerp waren de verkeerskundigen van de Vervoerregio en de politie allemaal akkoord.’

Sandra: ‘Uiteindelijk zijn we gekomen tot een veilig, goed en betaalbaar ontwerp.’

Rode fietsstroken zijn op de weg aangebracht.

Haaientanden en rood asfalt zijn aangebracht op de weg om de verkeersveiligheid te verbeteren.

Hoe verliep de samenwerking?

Sandra: De communicatie met Daniël is goed verlopen. Doordat wij elkaar weten te vinden, verliep het contact vlot. Wij kenden elkaar al van andere projecten. Alles bij elkaar opgeteld – het hele proces vanaf de subsidieaanvraag van HHNK tot aan het toekennen van de financiële bijdrage door de Vervoerregio aan het project – is geweest op basis vaneen goede samenwerking. We hebben de reiziger als vetrekpunt genomen en met z’n allen gewerkt aan een goede indeling van de weg.’

Daniël: ‘Ik vond de samenwerking ook prettig. Tijdens het ontwerpproces zit iedereen met hun eigen “blik” aan tafel. HHNK als wegbeheerder en de Vervoerregio omdat deze organisatie bereikbaarheid, vekeersveiligheid en de fiets belangrijk vindt. Juist door de verschillende invalshoeken en inzichten, ontstond een goed ontwerp waar alle partijen tevreden mee konden zijn. En die vooral voor de weggebruikers verkeersveiliger is.’

Inmiddels is het project afgerond. Hoe is de situatie op de toegangsweg Nauerna nu? Is iedereen tevreden?

Daniël: ‘De signalen die we hebben gekregen zijn goed. Een bijkomstig toeval is dat de afvaldienst anders is gaan werken sinds de nieuwe indeling van de weg. Het vrachtverkeer mag nu parkeren op het terrein van de dienst waardoor er minder files zijn van vrachtwagens. Ook dat helpt mee met de veiligheid van de situatie op de weg.’

Sandra: ‘Ik heb foto’s gezien van het eindresultaat en binnenkort ga ik ook zelf op locatie de situatie bekijken. Ik ben nu al tevreden.’