‘Een mooie mix van civiel werk, technische installaties en een bouwwerk op een unieke plek’

Torenkraan

Tonnie: ‘Om efficiënt en met zo min mogelijk overlast voor de omgeving te bouwen, heeft de aannemer gekozen voor een torenkraan. Alleen, hoe krijg je die in de bouwkuip die zo’n 10 meter lager ligt? Normaal kun je een torenkraan opbouwen met een hulpkraan vlakbij de plek waar de torenkraan komt te staan. Nu moet de torenkraan worden opgebouwd en ingehesen met een forse mobiele kraan die 10 meter hoger op voldoende afstand van de torenkraan staat. Dat kan maar op één plek, aan de centrumkant. Vervolgens ga je inzoomen op wat dat betekent voor de omgeving. Hoe meer we inzoomden, hoe lastiger het werd. We moesten onder andere over de bovenleiding van de tram hijsen. Gaat het mis dan zijn de gevolgen groot. En hoe zit het met de stabiliteit van de mobiele kraan? Wat bleek: precies op de plek waar we de kraan moesten stempelen om de verticale krachten te verdelen, lag een oude waterleiding. Kan de leiding deze extra druk aan? Bovendien lagen er boomkratjes onder de nieuwe bestrating, die ik niet op mijn netvlies had staan. Zouden die niet worden geplet? Als dat gebeurt, komt de stabiliteit van de kraan in het geding. Ik wilde alles goed uitgezocht hebben.’

Overallblik

‘Als ik één ding nog weet van mijn tijd bij de Omgevingsdienst, is dat het fout gaat waar de overallblik mist. Denk aan het kraanongeluk in Alphen aan de Rijn of het ingestorte dak van het AZ-stadion. Omdat we zo met onze neus op de details zitten, is het gevaar dat we die overallblik missen. Ik heb dit risico ook met de aannemer besproken en om daar op toe te zien. Bovendien hebben veel collega’s heel kritisch meegekeken. Van geotechneut, constructeur tot IB-veiligheidsadviseur. Van GVB, Metro en Tram, Waternet tot de Omgevingsdienst. Daarnaast heb we Movares ingehuurd om met een frisse brede blik mee te kijken. Uiteindelijk is het plan gesneuveld op de waterleiding. De aannemer moest opnieuw beginnen en heel creatief zijn. In plan B wordt de torenkraan opgebouwd aan de rand van de bouwkuip in plaats van in het midden. Daardoor volstaat een kleinere mobiele kraan met kortere kraanarm die aan de westkant kan staan. Om de torenkraan vervolgens naar de juiste plek in het midden van de bouwkuip te krijgen, bouwt de aannemer de torenkraan op rails. Een bouwspoorlijntje. Ik werd vrij snel vrolijk van deze list, al zaten er nog wel wat kritische dingen in. Cruciaal was of de stempels half op de damwand en half op de ondergrond konden staan. Daar is flink op getoetst door alle partijen. Het was goed!’

Flexibele tunnel

‘Ook de voetgangerstunnel van de fietsenstalling naar de metrohal vraagt veel creativiteit en flexibiliteit van de aannemer. Zo moet de tunnel demonteerbaar zijn om in de toekomst de Oostlijn te verlengen. Dat vraagt iets in het ontwerp omdat je geen permanente constructieve elementen kunt aanbrengen. Om de overlast voor de tram minimaal te houden, wordt zoveel mogelijk gewerkt tijdens de vervanging van het tramspoor. En de aannemer bouwt eerst de wanden en het dak van de tunnel waardoor de straat weer snel dicht kan. Ondergronds wordt de tunnel afgebouwd zonder overlast bovengronds. Een ander huzarenstukje is de doorbraak van de tunnel naar het metrostation vlak naast een kast vol veiligheidssystemen. Hiervoor moet een gat gemaakt in de muur van de nieuwe metrohal. Als je bedenkt wat het met jou doet als er een gat in je woning wordt gemaakt, kan je je voorstellen dat veel mensen zich zorgen maakten. Het vraagt om heel veel afstemming.’

Avondklok

‘Half maart, is de bouw van de torenkraan gestart. Daar zat nog één bijzondere actie in. We ontkwamen er niet aan om de giek van de mobiele kraan als enige over de trambaan heen te hijsen. We hebben het ’s nachts gedaan waardoor tramverkeer geen overlast had. Ik was erbij omdat ik het belangrijk vind om mijn gezicht te laten zien op momenten dat het ertoe doet. Wat wel grappig was: toen ik mijn zoontje vertelde dat ik ’s nachts moest werken, vroeg hij ‘Moet je dan zoomen midden in de nacht?’. Gelukkig is het zo erg nog niet. Vanwege de avondklok hebben we wel werkgeversverklaringen moeten regelen. De aanvoer van kraanonderdelen kon trouwens niet altijd via de kortste route omdat onderdelen te zwaar waren voor een aantal Amsterdamse bruggen. Nog één van de vele puzzelstukjes die de aannemer moest oplossen.’

Luxe

‘Het is een complex project maar het is heel bijzonder om op deze plek te mogen werken. Bovendien is het een luxe om weer op mijn fiets naar het werk te kunnen. En ik ben er uiteraard bij om tijdens de proefopenstelling volgend jaar, als één van de eersten de nieuwe stalling in te fietsen!’

De fietsenstalling is onderdeel van project De Entree, de herinrichting van de stadkant van het centraal station waar de Vervoerregio als partner bij betrokken is.