De Cruquiusbrug nabij Heemstede wordt voor een deel vervangen. De reden? De brug stamt uit 1932 en is toe aan een vernieuwing. Het brugdeel richting Heemstede wordt vervangen en aan het brugdeel richting Hoofddorp vindt groot onderhoud plaats. Sinds 1932 is de wereld erg veranderd. Er rijden bijvoorbeeld veel meer voertuigen – auto’s, fietsen, bussen – over de weg. Daar wordt rekening mee gehouden bij het maken van de nieuwe brug, die breder zal zijn dan de vorige. Daarnaast wordt de huidige voetgangerstunnel verbeterd en aan de kant van de gemeente Haarlemmermmeer komt er een veilige fietsonderdoorgang. De wereld is ook anders gaan nadenken over grondstoffen en materialen. Het wordt steeds belangrijker om grondstoffen en materialen te hergebruiken in plaats van ze uit de aarde te halen en na gebruik weg te gooien. Daarom hebben de Vervoerregio Amsterdam en provincie Noord-Holland de handen ineen geslagen en een hoge ambitie gesteld voor de Cruquiusbrug: die wordt circulair, energieneutraal, en zo onderhoudsarm mogelijk gebouwd.
Maarten Bakker, projectbegeleider bij de Vervoerregio: ‘We moeten met z’n allen de uitstoot van broeikasgassen verminderen en bijdragen aan een duurzame toekomst. Dat geldt ook voor het verkeer en vervoer. Daarom is de Cruquiusbrug een mooie kans om duurzaam te bouwen.’
Circulair bouwen
Een brug bevat vele verschillende onderdelen die bestaan uit verschillende materialen. Om die onderdelen te maken wordt bij de Cruquiusbrug circulair bouwen toegepast. Een circulaire brug gebruikt zo min mogelijk stoffen die rechtstreeks uit de grond komen en grondstoffen die minder CO2 uitstoten. Ook worden materialen, bijvoorbeeld als de brug weer vervangen wordt, zo veel mogelijk hergebruikt. Daarnaast kent een circulaire brug een toekomstbestendig en aanpasbaar ontwerp. Hierbij worden bij een aantal onderdelen ook innovatieve materialen toegepast, zoals geopolymeerbeton (cementloos beton) bij de stootplaten en randelementen van de brug. De onderdelen van de Cruquiusbrug geven dus minder vervuiling bij het maken ervan en kunnen straks weer zo veel mogelijk ergens anders gebruikt worden.
Energieneutraal
De nieuwe Cruquiusbrug wekt evenveel energie op als de brug nodig heeft om open en dicht te gaan. Hoe dat gebeurt? Zonnepanelen in de berm en een warmtewisselingssysteem op de damwanden om de technische ruimte in de brug op de juiste temperatuur te houden. De brug gebruikt dus geen elektriciteit die ergens anders opgewekt moet worden Dat maakt de brug een mooi voorbeeld van een duurzaam bouwwerk.
Onderhoudsarm
Elke brug heeft wel eens onderhoud nodig. Onderdelen slijten of gaan soms kapot. Veel bruggen zijn ontworpen met hun eigen maten. Dat wil zeggen dat de liggers, leuningen, alle onderdelen van het bewegingsmechanisme enzovoort allemaal een eigen maat hebben. En die maten komen niet overeen met de liggers, leuningen en het bewegingsmechanisme van andere bruggen. Een onderdeel vervangen kost dan veel tijd, geld en moeite. Bij de Cruquiusbrug worden sommige onderdelen modulair gebouwd, via het principe van Flexibel en Demontabel (IFD) bouwen (kijk hier voor een uitleg van IFD bouwen). De brug is daardoor onderhoudsarm. De modulaire onderdelen kunnen gemakkelijk en snel gerepareerd of vervangen worden en heeft het verkeer er niet zoveel last van. Ook is er bij de Cruquiusbrug gekozen voor materialen met een langere levensduur – bijvoorbeeld bij de conservering van staal – waardoor minder onderhoud nodig is. Deze oplossingen zorgen voor een duurzame brug.
KoopWijsPrijs
Het duurzaam bouwen van de Cruquiusbrug is een nieuwe stap naar een klimaatneutraal verkeers- en vervoersnetwerk. Dit is een van de redenen dat het project de KoopWijsPrijs 2021 gewonnen heeft. PIANOo Expertisecentrum Aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat die jaarlijks de prijs uitreikt noemde het project ‘relevant, uitdagend, innovatief en het draagt bij aan de circulaire economie.’ Jacqueline Roosendaal, Strategisch Inkoopadviseur provincie Noord-Holland, is trots op het winnen van de prijs. ‘De KoopWijsPrijs 2021 benadrukt hoe belangrijk het is om duurzaamheid onderdeel te laten zijn van alles wat we doen. Innovatie en bijdragen aan een klimaatneutraal vervoersysteem gaan hand in hand bij deze brug. Het is mooi dat dat gezien en bekroond is.’