Afbeelding
donderdag 10 november 2022

Elektrische bus versus dieselbus: Haarlem Station

Jasmijn van Engelen

De elektrische bus neemt het straatbeeld over in de vervoerregio. En dat is goed nieuws. Een aantal jaar geleden -april 2018- gingen de eerste elektrische bussen rijden en vanaf december 2023 rijden alle bussen in de regio Zaanstreek-Waterland op elektriciteit. De Vervoerregio heeft de ambitie dat vanaf 2025 geen enkele bus meer op fossiele brandstof zoals diesel rijdt.

Voor de uitstoot van CO2 en stikstof is dat zeker een hele verbetering. Uitstootvrij vervoer draagt bij aan de klimaatdoelen uit het akkoord van Parijs. Als Nederland hebben we dit akkoord in 2016 ondertekend. En is elektrisch vervoer, naast het verminderen van uitstoot, ook op andere aspecten een verbetering? Onderzoek toont aan van wel. Keypoint en Vitence hebben voor de Vervoerregio onderzocht hoe mensen het reizen in een elektrische bus beleven tegenover reizigers in een dieselbus. En wat blijkt? In de elektrische bus is het ontspannener, rustiger en aangenamer. Mooi nieuws dus. Maar cijfers zeggen natuurlijk niet alles. Daarom gingen we een ochtendje naar Haarlem station en vroegen buschauffeurs en reizigers naar hun ervaring.

Smooth

Caroline staat te wachten tegenover de perrons. Vandaag neemt ze de bus op weg naar een vriendin. ‘Af en toe neem ik de bus voor werk. Ik werk door het hele land dus ik maak veel gebruik van het OV en de OV-fiets. De elektrische bus vind ik wel prettiger reizen dan dieselbussen. Het gaat veel, hoe zeg je dat, smoother (geleidelijk). Het voelt alsof het voertuig stroomt. Dus wat mij betreft is het een verbetering. Al twijfel ik wel of het werkelijk schoner is. Soms hoor ik om me heen dat de manier van elektriciteit opwekken op dit moment niet persé veel schoner is dan fossiele brandstoffen. Dus hoewel het veel uitstoot scheelt, weet ik niet of het uiteindelijk echt milieuvriendelijker is. Het belangrijkste aan de bus vind ik overigens niet het voertuig maar de chauffeur. Ik ervaar wel eens onprettige situaties, zoals chauffeurs die door een stratenboek bladeren terwijl ze rijden. Maar er zijn ook heel veel hele goede chauffeurs waarbij ik denk “Wow je doet je werk echt goed. Je maakt mijn reis heel prettig.”’

Op een wolk rijden

Els werkt al twaalf jaar met grote tevredenheid als buschauffeur. Ze merkt zeker het verschil tussen dieselbussen en elektrische bussen. ‘Dieselbussen maken veel meer lawaai. Daar heb ik ’s avonds na mijn dienst wel eens last van. Dan dreunt het nog na in mijn oren en denk ik: “Oh ja, ik zat weer in een dieselbus. Dus ik rijd veel liever een elektrische bus. Ik ben een van de weinige chauffeurs die op meerdere locaties en meerdere voertuigen rijdt in de regio. Dat vind ik heerlijk. Ik zie zoveel verschillende plekken en rijd zoveel verschillende routes, Iedere dag is anders. Door die afwisseling weet ik ook het verschil tussen een VDL-bus en de elektrische bus van Ebusco die ik net reed. De accu van de VDL bus uit 2018 kan maar honderd kilometer, dat is een nadeel, want de bus moet daardoor tussendoor vaker bijgeladen worden. Rijden in die VDL-bus is echt alsof je op een wolk rijdt. Zo stil en rustig. Bij de nieuwe elektrische bussen van Ebusco, waar een volledig opgeladen accu wel driehonderd km kan, is het soms alsof je een golfkarretje rijdt. Dat is minder alsof je op een wolk rijdt,  maar nog altijd beter dan een diesel rijden.’

Lisette

Lisette is op weg naar haar werk en staat te wachten op de elektrische bus. Ze reist dagelijks dezelfde route naar haar werk. Lisette: ‘Het is een prettig vervoermiddel. Ik vind het lastig beoordelen of de elektrische bussen beter zijn dan de dieselbussen want vroeger nam ik nooit de bus. Pas nu ik werk in Bijlmer-Arena neem ik bijna iedere dag de bus. Dat bevalt me veel beter dan de trein. Ik vind het in ieder geval goed dat de bus nu geen uitlaatgassen uitstoot. Dus ik ben positief over de elektrische bus.’

Hogeschool van Amsterdam

León is student aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA) en rookt nog snel een sigaretje voordat hij op weg gaat. Zijn reis begint in Velserbroek dus hij neemt de bus, de trein en dan weer de bus. Hij vindt de bus fijn, maar niet tijdens de spits. ‘Vooral als je niet kan zitten omdat de bus zo vol is. Dat vind ik wel irritant.’ Over de elektrische bus is hij voorzichtig positief. ‘De elektrische bussen zijn veel stiller en ze trillen niet zo. Dat is op zich wel prettig. Voor de rest is er voor mij niet heel veel verschil met de dieselbussen. Bij de bus vanaf Sloterdijk zijn er oplaadpunten bij de stoelen voor je telefoon, maar die gebruik ik eigenlijk nooit want mijn telefoon is nooit leeg. Ik zou overigens geen verbeterpunt kunnen noemen aan de bus, want ik vind het meestal echt hartstikke fijn reizen.’

Milieu

Rob is nu zo’n vier jaar buschauffeur. Voorheen was hij 21 jaar bakker maar het nachtwerk brak hem op, zeker toen hij een gezin kreeg. Dat hij nu wisselende diensten rijdt als buschauffeur maakt hem niet uit. ‘Het is niet iedere keer nachtdiensten en door op verschillende tijden te rijden krijg je van alle situaties iets mee. De stille nacht, de drukke spits, dat maakt het afwisselend.’ Hij rijdt al een tijdje alleen maar in elektrische bussen. ‘Dat was in het begin wennen. Het optrekken gaat bijvoorbeeld langzamer, maar als de bus eenmaal rijdt, dan gaat dat heel soepel.’ Hij heeft geleerd verkeerssituaties opnieuw in te schatten. ‘Als je je voet loslaat van de pedaal dan rolt een dieselbus nog uit, maar bij een elektrische bus remt het voertuig gelijk af. Daardoor heb je een kortere remweg.’ Ondanks het wennen aan de andere manier van rijden is hij positief. ‘Dat ze minder lawaai maken is goed. En het is ook goed voor het milieu.’

Conclusie: de elektrische bus is een verbetering

De ervaringen van de reizigers en chauffeurs die we hebben gesproken, sluiten aan bij de conclusies uit ons onderzoek. Dat is belangrijk, want als Vervoerregio willen we dat zoveel mogelijk mensen comfortabel en duurzaam kunnen reizen. Ook is dit een verbetering voor de chauffeurs en omwonenden van de busroutes omdat de voertuigen stiller zijn. Winst voor iedereen dus!

Dit artikel is onderdeel van de reeks “Vervoerregio voorloper in verduurzaming”. Als Vervoerregio zetten we grote stappen richting een CO2-neutraal vervoersysteem. Dat doen we op allerlei verschillende manieren. Daarom zetten we in november, onze eigen maand van de duurzaamheid, met trots verschillende projecten en activiteiten in het zonnetje. Want onze ambities voor gezonder en prettiger reizen in de vervoerregio liggen goed op schema!