Project Zuidasdok: Hoe verschuif je 3 miljoen kilo beton?

Dit eerste dek, 70 meter lang en 12 meter breed en 2 meter hoog, vormt een stuk dak van een nieuwe reizigerstunnel voor station Amsterdam Zuid, de Brittenpassage, en tegelijkertijd een spoordek waarover treinen rijden. De aanleg van de passage, door bouwcombinatie ZuidPlus, vergroot de capaciteit van station Amsterdam Zuid, wat gezien de drukte geen overbodige luxe is. Maar voordat het zover is moeten verscheidene dakdelen op hun plek worden geschoven, dwars door de A10 en het bestaande treinspoor. Eerder vertelden we al hoe de werkzaamheden van dag tot dag zullen verlopen. Maar zo’n betonnen dek van 3 miljoen kilo verschuiven, hoe krijg je dat voor elkaar?

Hoe dan?

Bouwmanager bij Zuidasdok Arif Kafa weet er alles van. “Nadat het betonnen dek eerst tegen het talud van de A10 is geschoven, kan op vrijdagavond om exact 23.30 uur de grote verschuiving beginnen. Tegen die tijd hebben we een gat van 85 meter in de weg en het spoor gemaakt. Het asfalt van de A10, het spoor en de grond eronder zijn dan verwijderd, precies ter hoogte van het betonnen dek dat klaarligt langs de Arnold Schönberglaan.” In het verlengde van het dek zijn 4 schuifbalken aangelegd die steunen op eerder aangebrachte funderingspalen waarover het betonnen gevaarte naar zijn definitieve plek zal schuiven. “Deze schuifbalken staan in contact met 4 cilinders die worden aangedreven door een hydraulische pomp. De cilinders duwen het dek over de balken, waarbij ze met het dek meebewegen. De hydraulische pompen worden op afstand bestuurd door specialisten, die er overigens wel met hun neus bovenop staan.”

7 meter per uur

Kafa: “Naast de ‘bestuurders’ van de cilinders staan er ook maatvoerders rondom het dek. Via spiegels (prisma’s) die op het dek zijn geplaatst en die door middel van een laserstraal precies de coördinaten doorgeven, kunnen zij monitoren of het dek gelijkmatig en waterpas over de balken schuift.” Dit is geen snel klusje. “We zullen zo’n 7 meter per uur afleggen, waarbij het dek vanaf het talud de resterende 50 meter aflegt voordat het zijn eindbestemming bereikt. Als alles helemaal volgens planning loopt, doen we er dus ongeveer 7 uur over. Dan ligt de kolos tegen 06.30 uur op zijn plek, bovenop twee eerder aangelegde landhoofden.” En dan gaat natuurlijk de champagne open? “Misschien bij de mensen thuis die dat moment via de webcam meebeleven, maar niet bij ons.”

Aan de bak

Hoewel het dek dan op z’n plek ligt, moeten de bouwers namelijk volop aan de bak om alles weer in de oude situatie terug te brengen, zodat er op zondag gedeeltelijk weer treinen kunnen rijden en de A10 maandag voor de ochtendspits weer open kan. Kafa: “We hebben na voltooiing van het inschuiven nog een kleine 24 uur voordat de eerste treinen weer gaan rijden. Dat betekent dat we zaterdagochtend meteen zullen starten met het plaatsen van onder andere 2 x 120 meter spoor bovenop het dek en 120 meter spoor ernaast. Een ander team zal zich wijden aan het herstel van de A10 waar we 1800 kuub zand terugstorten, 660 ton asfalt leggen en 500 meter belijning aanbrengen. Ook zullen we de 280 meter barriers terugplaatsen, waardoor de weg begaanbaar wordt.” De A10 is vanaf maandagochtend 05.00 open en dan rijden alle treinen weer, alsof er niets gebeurd is.

Geen glazen bol

Het is een gigantische klus die Kafa en zijn team te wachten staat, maakt dat niet nerveus? “Uiteindelijk is en blijft het een race tegen de klok, maar wel één waarbij je het hoofd koel moet houden. Maar we hebben geen glazen bol. Ondanks dat we bijvoorbeeld de grond die we moeten afgraven onder het spoor en de A10 onderzocht hebben op grote objecten, kan het gebeuren dat we toch nog obstakels tegenkomen. Hierdoor kan het langer duren voordat we met het daadwerkelijke verplaatsen van het dak van start kunnen gaan. Om dit soort situaties op te vangen hebben we tijdsbuffers in onze planning ingebouwd, maar het moet natuurlijk niet te lang duren.”

Ideale weersomstandigheden

Ook het weer kan een risicofactor zijn. Kafa: “Bij onweer staken de werkzaamheden, het is dan niet verantwoord om te werken. Regen is vervelend, maar geen risicofactor. Het zou ideaal zijn als het vanaf 1 tot en met 3 november niet regent en windstil is. En als we dan toch bezig zijn: de ideale temperatuur is een graad of 15. Dan hebben we de beste weersomstandigheden voor de bouwers en natuurlijk voor de volgers die op vrijdagnacht live naar het verplaatsen komen kijken.” Maar het spannendste onderdeel betreft de planning. “We werken op een van de drukste plekken van het land. Als de werkzaamheden uitlopen, zal dat verstrekkende gevolgen hebben. We werken daarom volgens een zeer gedetailleerd schema, zodat op zondagochtend alle reizigers weer gebruik kunnen maken van de trein en op maandagochtend de A10 weer begaanbaar is.”

Wil je het inschuiven ook live bijwonen? Je bent van harte welkom. Meld je hier aan.