dinsdag 5 oktober 2021

OV-coach ook tijdens corona groot succes: bijna 90 mensen leerden zelfstandig reizen

Hilde Postma

Veel mensen vinden makkelijk hun weg in het openbaar vervoer. Maar wat als je dat niet kunt of durft, bijvoorbeeld vanwege een beperking? De OV-coaches van de Vervoerregio Amsterdam helpen mensen (weer) op weg. Vanaf de start in 2018 hebben meer dan driehonderd deelnemers met hulp van een OV-coach zelfstandig leren reizen. Een resultaat om trots op te zijn! Zelfs corona gooide weinig roet in het eten: in de afgelopen anderhalf jaar hebben bijna negentig deelnemers het traject met succes afgerond, 77 mensen zijn nog bezig of starten binnenkort.

door Linda Kas

De OV-coach helpt mensen met het plannen en oefenen van hun reis met het openbaar vervoer, de fiets of lopend. Zij krijgen daardoor meer vertrouwen om de reis uiteindelijk zelf te kunnen maken. Iedere deelnemer heeft een persoonlijk verhaal over wat zelfstandig reizen voor hen betekent. Leerlingen die vol zelfvertrouwen naar school gaan, ouderen in een rolstoel die weer een museum bezoeken of mensen die zelfstandig op visite gaan bij familie.

Anders dan voor corona

Voor de ruim 160 nieuwe deelnemers, die zich vanaf begin 2020 hebben aangemeld, was zelfstandig reizen zo belangrijk dat zij zich niet lieten tegenhouden door corona. Wel ging het door alle coronamaatregelen net even anders dan voor corona. Dat weet ook Dshamilja die stage liep als OV-coach: ´Het was wel een uitdaging, vooral voor de trajecten met het openbaar vervoer. Een van de deelnemers deed het traject vanwege angstaanvallen. Hij wilde graag naar het strand kunnen reizen, maar dat viel niet onder de noodzakelijke reizen. Omdat de dagbesteding ook niet doorging vanwege corona, stopte zijn traject jammer genoeg helemaal.´

OV-coach Dshamilja met mondkapje in het ov tijdens corona.

Dshamilja ondertekent haar diploma.

De ene week wel, de andere niet

´Een andere deelnemer mocht de ene week wel naar school, de andere week weer niet. En dan ook steeds op verschillende tijden. Hij had juist behoefte aan structuur en die was er niet. Zijn traject duurde daardoor voor zijn gevoel veel te lang en dat irriteerde hem. Ik heb hem toen gezegd dat het na zijn OV-coach traject ook niet altijd gaat zoals hij het vooraf had bedacht. Dat hielp wel. Het is mooi om er voor iemand te kunnen zijn op zo’n moment.´

‘Op pauze’

In de perioden dat er niet gereisd mocht worden, stonden de trajecten even op ‘pauze’. Om toch in contact te blijven, belden de stagiaires regelmatig met hun deelnemers. Dit werd enorm gewaardeerd, veel deelnemers keken uit naar dit telefoontje. De stagiaires vulden verder voor een deel hun werk anders in. Dit leidde tot mooie resultaten. Zo hebben drie studenten onderzoek gedaan naar hulpmiddelen voor mensen met een niet zichtbare beperking, zoals autisme.

Niet herkend

Zij willen kunnen laten zien welke behoefte zij hebben, omdat hun beperking vaak niet wordt herkend door chauffeurs en medereizigers. De studenten hebben drie producten onderzocht: een hulp- en informatiekaart, sleutelhanger en telefoonapp. Bij het onderzoek zijn twee mensen met een beperking betrokken. Zij waren daar heel enthousiast over en zien de drie ideeën wel zitten. Zij blijven betrokken bij het vervolg, waarbij de volgende groep studenten de ideeën verder gaat uitwerken en testen.

Daan wilde graag met de fiets naar het voortgezet speciaal onderwijs.

Hij fietst nu ook zelfstandig naar zijn sport en oma.

Fietsroute leren populairder door corona

Hoewel de meeste deelnemers zich nog steeds opgeven voor OV-trajecten, is het aantal aanmeldingen voor fietsroutes harder gestegen door corona. Een van de deelnemers is Daan van 13 jaar uit Purmerend. Zijn moeder Claudia vertelt dat Daan graag met de fiets naar het voortgezet speciaal onderwijs wilde gaan. ‘Wat ook meespeelde, is dat je een mondkapje moest dragen in het leerlingenvervoer. Dat is voor Daan lastig, omdat hij dan gezichten niet goed kan lezen.’

Meer vertrouwen en vrijheid

Daan heeft in totaal zeven keer op en neer gefietst met zijn OV-coach. Inmiddels heeft hij zijn diploma gehaald. Claudia: ‘Daan heeft meer vertrouwen en vrijheid gekregen. Hij onderzoekt zelfs andere routes naar huis en fietst nu ook zelfstandig naar zijn sport en oma!’ Het besef dat een OV-coach traject niet alleen een leerproces van de deelnemer is, heeft Claudia wel ondervonden. ‘Als ouder moet je het loslaten. Ik heb er bewust voor gekozen om ook het leerproces een beetje los te laten. Het traject is goed gelukt en ik zou jullie meteen weer bellen als Daan bijvoorbeeld met de trein wil leren reizen.’