maandag 23 september 2019

Filmpje: Wat zijn generieke maatregelen?

Renske van Bers

Ondanks het feit dat we toch redelijk zijn ingevoerd in de wereld van OV, komen er ook voor ons wel eens termen voorbij die vraagtekens oproepen. Zo ook ‘generieke maatregelen’ op het gebied van trams en het tramnetwerk. Bas Vroon, gemeente Amsterdam, legt ons uit wat hiermee bedoeld wordt en hoever we zijn.

Een ander onderwerp misschien, ik vroeg me af wat kunnen de problemen nu zijn bij de Uithoflijn in Utrecht, een makkie zo’n bovengrondse lijn zou je denken. 8km.
Maar daar werken ze bijvoorbeeld met assentellers die nogal wat problemen hebben gegeven, de fabrikant heeft wat aangepast, ook waren er problemen met de temperatuur en vocht bij die apparaten. Maar het goede nieuws is nu dat 16 December het zo ver is, maar ik denk niet dat het zo’n feest wordt als bij de N/Z-lijn.
Technisch verschild de Uithoflijn op sommige punten met de N/Z-lijn, een interessant rapportage van de gemeente legt het een en ander uit, zoals de aansturing van een AHOB, wat bij de N/Z-lijn niet aanwezig is Ook zwerfstroom problemen waar een ziekenhuis waar de tram langskomt last van kan hebben.
Ik hoop dat mijn verhaal ook al heeft het niets met Amsterdam te maken interessant genoeg is, het kan dus overal tegen zitten, maar 16 December ga ik een paar ritjes mee maken. Ze beginnen met 6 ritjes per uur wat geleidelijk wordt opgevoerd naar12. per richting.

https://www.uithoflijn.nl/fileadmin/Redacteuren_Bestand_Upload/Documenten/Nieuwsberichten/2019/Statenbrief_actuele_ontwikkelingen_Kwartaalrapportage_WTVS_Q2_2019.pdf

@Bert van Wier: Nee, er bestaan URBOS-trams met batterijen. Dat is zo’n beetje het tegenovergestelde.

@Bert van Wier

Zijn er zoveel klapbruggen in het UNSECO-gebied? Ondertussen zit je met ik weet niet hoeveel kleinere bruggen die mogelijk aangepast moeten worden zodat ze het extra gewicht kunnen dragen, zoals trolly al aangaf. Dat is ook niet gratis.

De inpasbaarheid van laadstations lijkt juist in de binnenstad een aardig probleem op te leveren. Verder kan ik geen eindpunten in de binnenstad bedenken waar op precies dezelfde plek zowel tram als bus eindigt. Dat is inclusief het Centraal Station. Dus ook dat beoogde voordeel lijkt zich amper of niet in de praktijk voor te doen.

Een boom kan ook op een laadstation vallen.

UNESCO-status is naar mijn weten gegeven aan de Amsterdamse grachtengordel waar die bovenleidingen al lang hingen, dus daar hoeven we ons niet meer druk over te maken.

We hebben in ieder geval tot na 2030 nog 155 trams rondrijden die niet geschikt zijn. En laat het primaire inzetgebied daarvan nou net de lijnen zijn die het UNESCO-gebied aandoen. De 15G zal vooralsnog alleen gaan rijden op de 25 en 26 en ik neem aan de 5.

Waarom trouwens per se die accu’s in plaats van zo’n derde rail zoals ze die in Luxemburg en elders hebben? Maar goed, persoonlijk heb ik liever dat de gemeente geld steekt in andere zaken. Voldoende trams bijvoorbeeld. Dan hoeft dat geen excuus meer te zijn om trajecten op te heffen omdat de voertuigen elders harder nodig zijn.

@trolly: de URBOS trams zijn al geschikt.

@n-evo: voordelen van bovenleiding-loos rijden: inderdaad estiek (De Dam en Nat Monument, maar ook complexe kruispunten als Leidseplein) Minder kwetsbaar bij omvallende bomen. Geen dure investeringen bij bijv klapbruggen. Op laadstations kunnen zowel door trams als bussen worden gebruikt. Minder storingen bij 5G zendinstalatisch. UNESCO Erfgoed is gegeven aan mooie panden en niet aan lelijke draden.

De bovenleidingen hingen er lang voordat de binnenstad die UNESCO-status kreeg, dus wat dat betreft… Er zijn volgens mij ook genoeg zinvollere investeringen te bedenken dan het verwijderen van bovenleidingen die je in de meeste gevallen amper ziet.

@Bert van Wier….het lijkt er bijna op dat hier sprake is van een esthetisch element in het denken . als dat zo zou zijn dan wordt het een luxeprobleem . want…wie gaat dat betalen ( zei zoete lieve gerritje ) ? tenzij her vanuit het rendementsdenken een positieve einduitkomst aanwijsbaar is .

@Bert van Wier: Als een serie materieel op het punt staat geleverd te worden is het geen goed moment om ingrijpende wijzigingen in de stroomvoorziening toe te passen, nog afgezien van de vraag of de bestaande bruggen het extra gewicht van accutrams aan kunnen, en welke invloed een hogere belasting van de slappe bodem op de monumentale omgeving zal hebben.

is het geen uitgelezen moment om eens kritisch te kijken naar het handhaven van bovenleiding op bepaalde trajecten. De CAF URBOS tram rijdt al in het centrum Zaragoza op batterijen en wordt op haltes, via een grondstation, opgeladen. Alstom kent een systeem waar bussen en trams via een gronstations kunnen worden opgeladen. Bovenleiding-loos reden binnen de grachtengordel. UNESCO Erfgoed locatie in waardig.

@trolly Naar wat ik begreep gaat het niet om een paar uitschieters, maar is de gemiddelde spanning over het hele net een stuk hoger dan 600V, op sommige plaatsen oplopend tot bijna 700V. Maar ik ben geen deskundige, dus weet niet of dit uitzonderlijk is aangezien 600V al erg lang niet meer ideaal is met de huidige formaten en gemiddelde snelheden van trams.

@Karel de Jong: Een spanning van nominaal 750 V zal in de praktijk waarschijnlijk inhouden dat straks op sommige plekken 800 V gemeten kan worden. Het verschil in spanning met nu zal dus evengoed ergens tussen de 150 en 200 V liggen.

@VRA Waarom wordt in de video gezegd “We kunnen wel de voeding verhogen, maar GVB rijdt nog rond met trams die het nog niet helemaal aankunnen.”? Hieronder maak ik op dat de crux alleen bij de 10G, oftewel “blokkendoos”, zat maar die is al een tijd terug uit passagiersdienst gehaald.

@Karel de Jong Ha! Ik zag net een historische tram voorbijkomen op het Museumplein en moest gelijk aan hetzelfde denken.

Het verhogen van de bovenleidingspanning moest wachten totdat de blokkendozen afgevoerd waren omdat die 750V niet aan zouden kunnen. Betekent dit dat museumtrams straks niet meer op het stadsnet kunnen rijden, of daarvoor eerst aangepast moeten worden? @Renske van Bers

Een bovenleidingmonteur van het GVB heeft me overigens ooit eens verteld dat de spanning op grote delen van het net in werkelijkheid al bijna 700V is, dus dan is deze verhoging eigenlijk weer minder drastisch dan die lijkt.

Wat ik me afvraag is of de bestaande trafo’s niet universeel zijn, ik bedoel dat de trafo’s uitgevoerd zijn met verschillende uitgangsspanningen, dus een keuze uit meer uitgangen. (spanningen)
Oke, het zijn natuurlijk geen gewone transformatoren, waar je kan kiezen uit bijvoorbeeld 12volt of 24 volt, of wat voor spanning dan ook.
en de trams/metro’s moeten natuurlijk ook berekend zijn op bepaalde voedingsspanningen.
Ik denk dat de problemen bij de Uithoflijn in Utrecht met de voedingsspanningen te maken heeft, er moet voldoende vermogen geleverd kunnen worden vooral als er een paar trams/metro’s tegelijk rijden, maar de ontwerpers (deskundigen) zullen daar toch wel rekening mee kunnen houden.
Maar er kunnen ook andere problemen zijn natuurlijk.

@Maarten: Dank!

Investeringsagenda OV
Tweede tranche 2017 – 2021
Eindrapportage:

“4.4 Verhogen voltage tramnetwerk

Het verhogen van de tractiespanning van 600V naar 750V
gelijkspanning maakt het bovenleidingnet van de tram
robuuster en toekomstvast. Dit heeft als gevolg dat bij
gelijkblijvend vermogen het stroomverbruik (en dus de
kosten) lager wordt. Tevens nemen de stroomverliezen af.
Deze maatregel kan pas worden uitgevoerd nu de tiende
generatie trams (10G) is uitgefaseerd. Deze tramserie
konden de omschakeling van 600V naar 750V namelijk niet
aan. Ook moeten de laatste vier niet-omschakelbare
tractietransformatoren worden vervangen.
Momenteel kan in drukke secties de vraag naar energie
dermate hoog zijn, dat de spanning per tram noodgedwongen wordt beperkt. Dit houdt in dat trams minder hard
mogen optrekken en dat hun maximum snelheid wordt
beperkt.

Opgave

Vervangen van vier oude tractietransformatoren
(ca. € 60.000 per stuk):

• Vlietstraat 1

• Vlietstraat 2

• Lijnbaansgracht 2

• Slotermeerlaan 1

Doorrekenen en aanpassen van de beveiligingsinstellingen
in de 56 gelijkrichterstations (€ 10.000 per stuk).

Kosten

4 tractietransformatoren a € 60.000 = € 240.000

56 gelijkrichterstations a € 10.000 = € 560.000

De benodigde investering wordt uit het MVP-programma
gehaald.

Eindproduct

Een tractie-energienet dat beter bestand is tegen de
veranderende en grotere vraag naar vermogen.
Een spanning van 750V is beter bestand tegen pieken in de
vraag naar spanning waardoor uitval wordt voorkomen.
Hiernaast worden beperkingen voor de uitvoering van de
exploitatie (optrekken, maximum snelheid) voorkomen.

Werk met werk

Bij uitvoering wordt aangesloten bij het lopende MVP
(Meerjaren VervangingsPlan) project van MET. De benodigde investering wordt ook uit het MVP-programma gehaald.”

@trolly: ja, volgens de Investeringsagenda OV is het inderdaad de bedoeling de spanning te verhogen naar 750 V DC. Alle trams die nu in Amsterdam rijden zijn daar op voorbereid. Hoe het zit met de museumtrams weet ik niet.

Toevallig vroeg ik me afgelopen weekeinde af wat de stand van zaken is van de Investeringsagenda OV en meer specifiek of het nog steeds de bedoeling is de spanning te verhogen naar 750 V DC. Het antwoord op die laatste vraag is dus ja. Dank voor het lezen van mijn gedachten.

Om collega Jan. voor te zijn: een der generieke maatregelen betreft het verhogen van de “voedingsspanning”. Dat klinkt best ingewikkeld, maar dat is het niet: het betekent eenvoudig dat de spanning op de bovenleidingsdraad hoger zal worden, met als voordeel dat daardoor minder transportverlies optreedt.

Momenteel is die spanning 600 volt gelijkstroom, maar in het filmpje komt niet ter sprake hoe hoog dat in de toekomst zal zijn. Het lijkt me niet onlogisch dat deze naar 750 volt zal worden verhoogd — een spanning die bij veel “moderne” tramnetten en de Amsterdamse metro wordt gebruikt. Is dat correct?

Prachtig dat stukje Star Trek in het filmpje Ik zie uit naar het vervangen van het bestaande OV door transporters zoals te zien in Star Trek. https://nl.wikipedia.org/wiki/Transporter

Gerelateerde berichten

04 augustus 2022

Filmpje: Wat zijn generieke maatregelen?

Jan.Meeuwenberg.

trolly

n-evo

Bert van Wier

Bert van Wier

n-evo

johan siemons

trolly

Bert van Wier

Karel de Jong

trolly

n-evo

Karel de Jong

Jan.Meeuwenberg.

trolly

Maarten

Maarten

trolly

Remko