maandag 24 juni 2019

Filmpje: Shared space achter CS in de praktijk

van de Redactie | Vervoerregio

Achter Amsterdam Centraal Station, aan het IJ, bevindt zich een verkeersruimte waar verkeersborden en -lichten ontbreken. Hier fietsen, wandelen en scooteren dagelijks meer dan 25.000 reizigers kriskras door elkaar, zonder zichtbare ge- en verboden. Wat vind jij van deze bijzondere verkeerssituatie?

Hoe kwam deze shared space eigenlijk tot stand? Katinka Fledderus van gemeente Amsterdam: “Bij de keuze voor een goed ontwerp voor deze plek zagen we al snel in dat een traditioneel ontwerp tot veel conflicten zou leiden. De grootste uitdaging was de vele voetgangers en fietsers van en naar de pont veilig de snelle doorgaande fietsroute oost-west te laten kruisen. Daarom kwam al snel de shared space als alternatief. De doorgaande fietsroutes stoppen en er ontstaat een ‘uitwisselplein’ waar de regel is ‘aandacht omhoog, snelheid omlaag’. Op deze manier kunnen heel veel mensen deze plek passeren zonder kleerscheuren.”

Schijn bedriegt

Resultaat is een ogenschijnlijk rommelige en onveilige situatie, maar schijn bedriegt. Er zijn niet meer ongelukken dan voorheen. Ook voor de Vervoerregio is dit een verrassing. Destijds geloofden we er niet in, maar ook wij hebben het wel eens mis…

ook ik wil melden dat voor mensen met een beperking shared spaces niet goed werken. Ik heb laatst gehoord van een groep mensen die blind of slecht-ziend zijn dat door de toename in shared spaces, zij steeds minder veilig voelen en ze ook minder naar buiten willen. Dit is ontzettend jammer! Wij hebben allemaal behoefte om ons in het openbare ruimte te bewegen.

@Jacqueline. Dank voor je melding! Het wordt steeds drukker in de stad wat de ruimte voor bewegen op sommige plekken kan beperken. Een belangrijk onderwerp die bij gemeente Amsterdam, Vervoerregio en andere partijen hoog op de agenda staat.

@n-evo: Ach ik hoor ik wel meer dat alles zo moeilijk te handhaven is, niet overal zal een verkeersovertreding gezien worden en beboet. Maar ik ben er van overtuigd dat er in het begin als oom agent er ook extra op gaat letten er veel boetes uit geschreven kunnen gaan worden van 95 euro per keer, goed voor mooie dingen mee te gaan doen. Een boete van 95euro zal toch wel indruk maken , om het af te leren?

@Jan.Meeuwenberg. Er wordt al amper een deuk in een pak boter geslagen wat betreft overtreding van de klassieke verkeersregels (door rood fietsen, niet stoppen voor zebrapaden, etc.). Laat staan dat ze dat smartphonegebruik-verbod kunnen handhaven. ?

@Jan.Meeuwenberg.

ik weet niet of het nog steeds in de wegenverkeerswet staat . maar al heel lang stond er in dat men beide handen aan het stuur moest hebben . behalve bij het richting aangeven kreeg men dispensatie .

@Nicolette Besemer: Dat je er zo vaak bent aangereden, zegt toch wel iets dat het het zeer onveilig is daar.
Maar wat zou de oplossing daar kunnen zijn, ik ben bang dat er wel meer mis zal gaan. Wat wel een pluspunt is dat vanaf volgende maand het gebruik van een Smartphone tijdens het fietsen verboden gaat worden, ik heb nooit begrepen dat het verbod zolang op zich heeft laten wachten. Ik heb pas nog een ongeluk zien gebeuren door zo’n appende fietser tijdens het fietsen (levens gevaarlijk) Maar laat ze maar lekker betalen in Amsterdam voor de overtreding met zo’n apparaat tijdens het fietsen, misschien kunnen er van al die boetes nog mooie dingen gedaan worden, voor Amsterdam. maar dan wel alleen voor het OV gebruiken natuurlijk. Leg er nog een mooi lijntje van aan. Voordat al die appende fietsers het echt door hebben dat het serieus verboden is, zal er al veel geld binnen gehaald zijn.

Eens met Nicolette. Zelfs zonder fysieke beperkingen is het een gevaarlijke ruimte. Ik ben te voet er menigmaal bijna aangereden door fietsers die al bellend door de menigte probeerde te racen. Helaas geldt ook op shared space de kracht van de sterkste.

Voor mij is in een rolstoel siert space echt niet te doen, ik ben al zo vaak aangereden. Of bijna aangereden met grote schrik in mijn lijf.

Mijn blinde collega’s uit Amsterdam-Noord kunnen nooit met de pont naar Amsterdam komen want zij kunnen geen oogcontact maken en het is voor hen echt levensgevaarlijk. Ook oudere mensen uit Amsterdam-Noord durven niet meer met pont vanwege de shared space.

Beste Nicolette, Ik heb jouw reactie doorgestuurd. Er zijn meer drukke plekken in Amsterdam waar je oplossingen zou willen zien waar alle verkeersdeelnemers zich veilig kunnen voortbewegen. Door drukte en ruimtegebrek blijkt dit lastig. Dank voor je bijdrage! We gaan er mee aan de slag en komen er bij je op terug.

Als het toch niet beter of slechter is dan “iets” anders, laat het dan maar zo.

@Alain

dit uitgebreid betoog ondersteund mijn bescheiden stukje van 3 uur geleden ; gewoon even via de webcam kijken wat er gebeurt 🙂

De discussie over deze shared space werd ruim vier jaar geleden – vlak voor de invoering ervan – ook al eens gevoerd. De reacties waren toen over het algemeen afkeurend, variërend van ‘die Amsterdamse fietsers gaan toch nooit stoppen’ tot ‘dit wordt een slachtpartij’. Ik zag het toen eigenlijk al wel loslopen, en daarbij baseerde ik me gewoon op de verkeerssituatie op heel veel bestaande plekken in Amsterdam waar veel verkeersstromen uit allerlei richtingen samenkomen (denk aan het Leidseplein, de Munt, of de Dam). Het enige waarin de shared space van deze plekken verschilt, is dat pogingen om die stromen te regelen zijn losgelaten. Maar in de praktijk zie je toch al dat op de plekken waar dat wél is geprobeerd de anarchie vaak heerst. Niet alleen fietsers hoor, ook voetgangers lusten er in Amsterdam wel pap van. Ik ken geen stad in Nederland waar de discipline om verkeerstekens op te volgen zó laag ligt als hier.

En toch zie je dat het daar over het algemeen goed gaat. Natuurlijk komen er aanvaringen voor, soms met verwondingen tot gevolg en in een héél enkel geval met dodelijke afloop. Maar dat is zeldzaam genoeg om het nieuws te halen. En eigenlijk is de situatie bij de ponten ten opzichte van veel andere knooppunten in de stad nog best overzichtelijk. De stromen komen maar uit een beperkt aantal richtingen en er is goed te anticiperen op plotse drukte als een pont aanmeert. En nog wel belangrijker: het ontbreekt aan verkeer dat écht schade kan aanrichten (auto), want dat gaat er allemaal onderdoor.

Ergens is die schijnbare tegenstelling ook wel logisch. Als het zo druk en chaotisch wordt, ontstaat vaak ‘vanzelf’ een nieuwe orde. Een beetje vergelijkbaar met een vogelzwerm. Van een afstand ziet dat er allemaal heel gecoördineerd uit. Maar dat zal niet zo aanvoelen voor individuele vogels in de wolk. Maar ja, die houden gewoon de vogels in de gaten die naast ze vliegen, en als die van richting veranderen, doen zij dat ook, om een botsing te voorkomen. Mensen lijken bij grote drukte hetzelfde te doen, want ja: lijfsbehoud. Natuurlijk zijn er altijd idioten die zich nergens wat van aantrekken, maar die komen zich vanzelf tegen in de chaos. Je kúnt op een gegeven moment niet meer ‘doorploegen’ als fietser als je wordt geconfronteerd met een hele bups mensen die van een pont af komen.

En net als nu waren er ook vier jaar geleden weer allerlei ‘oplossingen’ voor dit ‘probleem’, de een nog minder goed doordacht dan de ander. Leuk allemaal, maar ongeveer even triviaal als de discussie die in een ver verleden tussen theologen werd gevoerd over de vraag hoeveel engelen er op de punt van een naald kunnen plaatsnemen…

@n-evo

dat beven en trillen zal wel meevallen als je naar het bord kijkt bij de “uitstoot” van de pont . het is gewoon voetgangersgebied 🙂 maar ja gaat dan die ene gekke fietser zich daar iets van aantrekken ? toch maar trillen en beven 🙂 ?

@trolly Hmm… Is dat geld er al voor die aftakking naar NDSM?

@ReindeR Rustema: Dat voorstel klinkt als dure decoratie, Amsterdammers bezoekers aan de stad kennende. Verder staan groene golven er om bekend dat ze de capaciteit om zeep helpen, iets dat je niet wilt op een drukke plek als deze.

Ik heb de oplossing tevoren al eens aangegeven. Een groene golf. Met groene LEDjes in het wegdek. Beetje zoals de kunsthazen langs een windhondenrenbaan. Ver tevoren geef je het al aan: bij de KvK en het Muziekgebouw. Zo onstaan er peletons met fietsers en daar tussendoor kunnen voetgangers wel rustig oversteken.

Want fietsers willen inderdaad niet graag stoppen (fietsen is een balanceerkunstje, de energie voor stoppen en weer op snelheid komen is disproportioneel). Maar even snelheid minderen is minder een probleem. Zeker als je dan veel minder risico loopt dat je tot een volledige stop moet komen.

@trolly
Nee, want die rijdt altijd net voor z’n neus weg.

@n-evo: Is de metro geen optie?

Precies. Bevend en rillend naar de pont. Iedere keer weer.

@j.siemons
Snap het dan: n-evo is gewoon een beetje bang in de grote stad.

@n-evo

als “wij” rustig via de webcam naar het kruisend gewoel kijken dan blijkt dat het veer elke keer een plotse uitstoot van fietsers en wandelaars de wal opstoot en dat daardoor het fietsverkeer (parallel aan het ij-water) daarmee wordt geconfronteerd en grotendeels het gedrag aanpast . ik zie weinig fietsers ongestoord doorrijden .

*als

@trolly Als je drempels aanbrengt moet je al fietser wel afremmen. Dat lijkt mij in ieder geval al beter dan de huidige situatie waarin fietsers gewoon met volle snelheid die shared space op kunnen rijden. En dan goed vastzetten dus kennelijk.

@Jan.Meeuwenberg.
nu wij toch zo bezig zijn…een aanrader – om nog meer van amsterdam te houden – is het boek over “amsterdam” van russel shorto . een amerikaan die jarenlang in amsterdam heeft gewoond/gewerkt en al eerder een hartstikke interessant boek over de opkomst van new york ( het voormalige nieuw amsterdam ) heeft geschreven . in dát boek spelen de nederlanders de hoofdrol .

@johan siemons: amsterdam verdiend wel een hoofdletter, Dus Amsterdam graag, die prachtige stad.
amsterdam komt zo kleinerend over, terwijl het daar toch maar gebeurd, al die prachtige indrukwekkende bouwwerken, en nog veel meer mooie dingen die daar gaan gebeuren.

@Jan.Meeuwenberg.
het wordt – weer – zo een hype . kom wat meer naar amsterdam . dat gekrioel heeft wel wat 🙂

@n-evo: Ziet er erg wanordelijk uit. Oppassen daar bij het oversteken.

@n-evo: Ik ken geen enkele verkeersmaatregel waardoor fietsers zich op de één of andere manier geneigd voelen anderen voorrang te verlenen. Zebra’s en stoplichten worden vooral als decoratie beschouwd, en de enige effectieve verkeersdrempel is zo’n gele kunststofhobbel. Zo’n ding heb ik door een tweewielige weggebruiker zien wegslopen met behulp van een breekijzer. Toen ik de vandaal aansprak op zijn gedrag, bleek hij van mening volledig in zijn recht te staan bij deze vernieling van gemeentelijk eigendom.

Misschien is shared space wel the last resort.

“Resultaat is een ogenschijnlijk rommelige en onveilige situatie, maar schijn bedriegt: er zijn niet meer ongelukken dan voorheen.”

Dat is mooi. Toch zou er ook meegenomen moeten worden of dit concept als daadwerkelijk comfortabel wordt ervaren. Je ziet ook al in het filmpje terug dat de meeste geïnterviewden eigenlijk vinden van niet. Als voetganger moet je op een gegeven moment maar voor een aanstormende fiets stappen en dan hopen dat diegene stopt. Meestal gebeurt dat inderdaad wel, maar echt prettig is anders. Het zou mooi zijn hierin nog verbeteringen gebracht zou kunnen worden. Er zijn simpelweg te veel fietsers die denken dat ze god op de weg zijn, alle voorrang hebben en met volle snelheid door die shared space ploegen. Dit ontmoedigen (misschien d.m.v. hogere drempels op en borden langs het fietspad?) zou al een hele verbetering qua ervaring zijn.

Gerelateerde berichten

04 augustus 2022

Filmpje: Shared space achter CS in de praktijk

Schijn bedriegt

Jacqueline Schoonheim

Jan.Meeuwenberg.

n-evo

johan siemons

Jan.Meeuwenberg.

Frits Wegenwijs

Nicolette Besemer

Sibbel

j.siemons

Alain

johan siemons

n-evo

JM

ReindeR Rustema

Alain

trolly

n-evo

Alain

j.siemons

n-evo

n-evo

j.siemons

Jan.Meeuwenberg.

johan siemons

Jan.Meeuwenberg.

trolly

n-evo