dinsdag 15 september 2020

Fietsberaad ziet: betere veiligheid voor Zaanse fietsers met projecten Thorbeckeweg en Guisweg

Hilde Postma

De bouw van de Thorbecketunnel wordt nog even uitgesteld naar begin 2021. Dit kregen de leden van het CROW-Fietsberaad te horen tijdens een werkbezoek afgelopen vrijdag in Zaandam van wethouder Gerard Slegers van Zaanstad. Uiteindelijk wordt met het project Thorbeckeweg de veiligheid voor fietsers sterk verbeterd – zoals dat ook bij dat andere grote project in Zaanstad gebeurt: de Guisweg. De leden van het fietsberaad stelden zich in het Zaantheater en op de Guisweg zelf van de situatie op de hoogte. Uiteraard werd er ook gefietst in de regio!

Het CROW-Fietsberaad is het kenniscentrum voor fietsbeleid van de Nederlandse overheden. De doelstelling van het Fietsberaad is de ontwikkeling, verspreiding en uitwisseling van praktijkgerichte kennis voor fietsbeleid. Ieder jaar wordt er ergens in het land een werkbezoek gebracht – waardoor de leden met elkaar in contact blijven en de vraagstukken en oplossingen op het gebied van fietsbeleid met elkaar onder de loep genomen. ‘Het zijn mooie dagen van inspiratie waarop we nieuwe ontwikkelingen bekijken en elkaar scherp houden!’ zegt Dirk Verlinde die lesgeeft aan Hogeschool Windesheim.

‘De stad kan niet stilstaan’

Vrijdag was het gezelschap op werkbezoek bij de Vervoerregio in Zaanstad. Tijdens een (corona-proof en anderhalvemeter) bijeenkomst in het Zaantheater legden wethouder Gerard Slegers en Paul Dano van de Vervoerregio uit hoe de verkeersdrukte op de Thorbeckeweg wordt aangepakt en de veiligheid voor fietsers wordt verbeterd ‘in een stad die van oudsher niet op de fiets gebouwd is’, vanwege het industriële karakter en waar de uitdagingen dus groot zijn – aldus Slegers. Zo moet de kruising van de Thorbeckestraat en de Wibautstraat op de schop omdat die nu al vastloopt in de spits – en het verkeer alleen maar de komende jaren toeneemt vanwege meer woningbouw en het ontwikkelen van bedrijventerreinen. Het autoverkeer zal hier met de Thorbecketunnel onder de grond worden geleid. In eerste instantie zou nog dit jaar met de aanpak Thorbeckeweg worden begonnen maar dat beginpunt is vanwege de stikstofdiscussie en de coronacrisis verschoven naar 2021 legde Slegers uit. ‘De financiering is wel rond. We willen volop investeren; we tonen lef en daadkracht, want de stad kan niet stilstaan.’

De nieuwe lichte stalling bij station Zaandam.

Kritische vragen

Paul Dano van de Vervoerregio laat een tekening zien van de plannen voor een fietssnelpad langs de kruising. Er zit een haakse bocht in. Dat leidt tot kritische opmerkingen van de leden van het fietsberaad: ‘De plannen lijken meer op de auto gericht dan op de fiets’, maar Dano kan melden dat de haakse bocht zal verdwijnen in de uiteindelijke plannen: de fietsers kunnen rechtdoor rijden nadat ook het Shelltankstation bij de kruising is verplaatst: daar is nu een intentieovereenkomst voor getekend. Het verdwijnen van de haakse bocht is belangrijk omdat de kruising onderdeel is van de snelfietsroute tussen Amsterdam en Oostzaan: ‘Ik wil daar graag met een elektrische fiets hard door kunnen rijden’, oppert een lid van het Fietsberaad. Ook laat Dano de plannen voor de oversteek zien: ‘Fietsers hoeven daar straks maar twee keer over te steken, waardoor de wachttijd zal worden bekort’. Ook dit leidt tot enige discussie en kritische vragen in de zaal. Dano laat onder meer met een animatie nog zien hoe bij het kruispunt Vlinder het fietspad wordt ontvlochten van de weg – en welke oplossingen daar bedacht zijn.

Bram Nieuwstraten van de Vervoerregio legt uit dat er eventueel een fietssnelpad kan komen tussen Zaandam, Purmerend en Hoorn.

‘Elevated highway’

Een bezoek aan de lichte nieuwe fietsstalling bij het station –vergelijkbaar met de fietsflat in Amsterdam maar dan in oude Zaanse stijl – en het stadshart van Zaandam kan op waardering rekenen van de leden van het Fietsberaad. ‘De situatie voor fietsers hier is sterk verbeterd met de overbouwing van het station – een soort elevated highway’, zegt Gijs Overbeek van het Fietsberaad. ‘Oost en west zijn nu elkaar verbonden en je fietst zo het centrum in.’ Ook langs de Gedempte Gracht zullen nog twee fietspaden worden aangelegd.

Chris Engelsman van de Vervoerregio: 'De komende maanden kiezen we de beste optie voor de locatie van de fietstunnel bij de Guisweg'.

Dilemma bij de Guisweg

Vervolgens gaat het op de fiets verder naar dat andere grote project in Zaanstad: de Guisweg. Bij het projectbureau naast de kruising van de Provincialeweg en de Guisweg vertelt omgevingsmanager Chris Engelsman van de Vervoerregio over de dilemma’s hier: hele slierten scholieren steken hier dagelijks het spoor en de weg over. Er rijden nu al veel treinen, maar dat worden er in de toekomst met het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer nóg meer: vier sneltreinen en vier stoptreinen ieder uur. ‘Een ongelijkvloerse oplossing voor zowel het fiets- als autoverkeer op deze plek zou ideaal zijn, maar het punt is dat dat hier in verband met de gebrekkige ruimte niet past’, legt Engelsman uit. ´Maar voor de fietsers komt er in ieder geval een eigen onderdoorgang onder het spoor door. Dat kan op deze plek zijn: een vier meter breed fietspad met nog een drie meter breed voetpad. Ik heb me door de experts laten vertellen dat dat goed kan. Maar we onderzoeken ook een andere optie: de tunnel richting het station verleggen. De fietsers moeten dan wel een slingerbeweging maken – en zo’n 200 meter afbuigen – maar voor het stationsgebied zelf kan dat wel aantrekkelijk zijn: het wordt wat levendiger daar. We onderzoeken nog wat het beste is – de komende maanden maken we een keuze. In alle gevallen is er niet veel ruimte, dus het is passen en meten.’